Jeroen van den Berg
De RAND Corporation, opgericht in 1948, staat bekend als een toonaangevende denktank, die zich toelegt op onderzoek en analyse op het gebied van defensie, veiligheid en beleidsvorming. Met een rijke geschiedenis van meer dan zes decennia, heeft RAND een blijvende invloed gehad op het Amerikaanse ministerie van Defensie (DOD) en het Pentagon, waar het wordt beschouwd als een onschatbare bron van inzicht en strategische begeleiding. Een van de meest prominente bijdragen aan het DOD en het Pentagon is de ontwikkeling van baanbrekende strategieën en beleidsaanbevelingen. Ze werkten bijvoorbeeld in 1972 een strategie uit om de Koude Oorlog te winnen. Later voerde president Ronald Reagan precies dat plan uit. RAND ontwikkelde de zogenaamde game-theorie-benadering van nucleaire afschrikking, wat een blijvende invloed kreeg op het Amerikaanse veiligheidsbeleid en tot belangrijke strategische beslissingen heeft geleid. Daarnaast voorziet RAND het Pentagon van objectieve beoordelingen van diverse militaire en beleidskwesties. Dit zijn uiteenlopende onderwerpen, van wapenontwikkeling tot personeelsbeheer. Tevens hebben ze pionierswerk verricht op het gebied van netwerkoorlogvoering. Hierbij ligt de nadruk op het gebruik van informatie- en communicatietechnologieën om militaire operaties te verbeteren. Dit is van toenemend belang in tijden van cyberoorlogvoering. Er werken momenteel ongeveer tweeduizend mensen bij de denktank.
Het eerste scenario in het hierboven genoemde rapport omvat een aanpak met de beschrijving doordringende instabiliteit, waarbij de oorlog initieel eindigt in een zogenoemd zwak staakt-het-vuren, maar na een instabiele situatie opnieuw gaat ontvlammen. Rusland wordt bezien door de bril van een imperialistische natie, verzwakt door de oorlog. De banden tussen China en Rusland zijn innig in dit scenario en de NAVO-bondgenoten zijn verdeeld. Er is grote mondiale economische fragmentatie en de economie van Oekraïne is vernietigd. De VS zorgt voor meer militaire troepen in Europa en plaatst nog meer raket-defensiesystemen. De nucleaire capaciteit wordt verder uitgebouwd en mogelijke wapenovereenkomsten met Rusland worden afgewezen. De VS blijft Oekraïne militair ondersteunen en probeert de financiële en militaire hulp meer binnen de NAVO-samenwerking te integreren. Verder wordt gepoogd om Georgië lid te maken van de NAVO en samenwerking te zoeken met de omliggende landen om Rusland verder te isoleren. Bovendien worden stappen ondernomen om Oekraïne lid te maken van de Europese Unie en richting het NAVO-lidmaatschap te duwen. Door RAND wordt dit ‘doordringende instabiliteit’-scenario als het minst gunstig gezien voor de belangen van de VS. Het zal volgens hen zorgen voor een nieuwe wapenwedloop en zal de alliantie tussen China en Rusland verder versterken.
– Het artikel gaat verder onder de afbeelding –
Het tweede scenario gaat uit van lokale instabiliteit en een minder harde lijn. De VS staat hier open voor het afsluiten van wapenovereenkomsten en is behoudend in de verdere uitbreiding van de nucleaire strategie. Ook worden troepen uit Europa teruggetrokken. Verder wordt pas op de plaats gemaakt met uitbreiding van de NAVO en worden bepaalde economische sancties tegen Rusland afgebouwd. In dit scenario wordt uitgegaan van de verwachting dat Rusland zich niet houdt aan het staakt-het-vuren en vasthoudt aan imperialistisch denken. Dit laatste gegeven blijft een merkwaardig fenomeen in het RAND-document, omdat Rusland nergens van dergelijke ambities heeft blijkgegeven. Ook wordt in het rapport meerdere malen gewag gemaakt van de zwakte van Rusland. Zoals al in verschillende artikelen in Gezond Verstand is aangetoond, is dit verre van de werkelijkheid. Rusland is militair enorm machtig, heeft de grootste economie van Europa en de vijfde economie van de wereld.
Het derde scenario wordt de Koude Oorlog 2.0 genoemd. Hier eindigt de Oekraïne-oorlog relatief snel in een robuust staakt-het-vuren. China stopt met militaire hulp aan Rusland. De Oekraïense economie is flink beschadigd, maar niet compleet vernietigd, de focus ligt op herstel. De economie van Rusland blijft geïsoleerd ten opzichte van het Westen. Een negatieve impact op de relatie tussen de VS en China wordt laag ingeschat. Het ontwikkelen van nucleaire capaciteit gaat in gestaag tempo verder en mogelijke wapenovereenkomsten met Rusland worden afgewezen. Daarnaast wordt het aantal troepen in Europa vergroot, met daarbij tevens uitbreiding van de raket-defensiesystemen. Het aantal NAVO-leden wordt verder uitgebreid met eveneens een aantal bases in Europa met middellangeafstandsraketten. De Westerse sancties blijven gehandhaafd. In dit scenario wordt het risico op een tweede oorlog tussen Oekraïne en Rusland lager ingeschat. Wel zorgt het voor een wapenwedloop tussen de grootmachten. China zal haar nucleaire kracht gaan moderniseren en uitbreiden, aldus RAND.
Het vierde en laatste scenario wordt betiteld als Koude Vrede. Dit heeft volgens de denktank de meeste voordelen voor de belangen van de VS. Er wordt hier een minder harde lijn ingezet met een robuust staakt-het-vuren en dit zal zorgen voor een stabieler Europa, met minder spanningen. Amerikaanse troepen worden deels teruggetrokken en militaire bases in Europa worden niet verder uitgebreid. Verder staat de VS open voor onderhandelingen ten aanzien van wapenovereenkomsten. Oekraïne wordt geen lid van NAVO en er worden geen stappen ondernomen voor uitbreiding met Georgië. Rusland heeft in dit scenario geen imperialistische uitbreidingsmotieven, maar wenst primaire veiligheid van het eigen land. Oekraïne ontvangt nog steeds hulp van de VS en ontwikkelt een zogenaamde ‘stekelvarken-strategie’, waarbij de veronderstelde ‘obsessie’ van Rusland met Oekraïne wordt getemperd. Een algemeen voordeel van dit scenario is dat de wereldeconomie minder fragmentatie ondergaat, en de spanningen tussen de VS en China zouden verminderen. De goede relatie tussen China en Rusland blijft bestaan. De politieke en militaire frictie tussen Rusland en de NAVO wordt in dit vierde scenario als het minst omvangrijk gezien, maar wel groter dan in het tijdperk van vóór het uitbreken van de oorlog in 2022.
- Het artikel gaat hieronder verder -
In dit nummer onder meer:
‘De CIA als machtigste Amerikaanse instelling
Hongersnood in Gaza en de uittocht naar Egypte
Sterke botsende politieke stromingen in Duitsland
Pepijn van Houwelingen op zoek naar waarheid coronabeleid
Er volgt in het rapport tevens een risicoanalyse met betrekking tot een nucleair conflict tussen de VS en Rusland. In alle scenario’s wordt de kans op een dergelijk conflict hoger ingeschat dan ten opzichte van de periode van voor de Oekraïense oorlog. In het Koude Oorlog 2.0-scenario wordt het risico op een nucleair conflict door RAND het hoogst ingeschat en in het Koude Vrede-alternatief het laagst. Hier worden namelijk wapenovereenkomsten opgestart die de spanningen tussen de landen verlagen. De toenemende fragmentatie van de wereldeconomie wordt als een groot probleem benaderd in het rapport, omdat dit Amerikaanse economische groei in de weg staat. De denktank geeft ook hier de voorkeur aan het vierde scenario, omdat daarmee de onderlinge spanningen in Europa verminderen en de heropbouw van Oekraïne bij een sneller uitgevoerd staak-het-vuren eerder kan worden opgestart. Samengevat wordt geconcludeerd dat de machtspositie in de wereld voor de VS het gunstigst uitpakt binnen het Koude Vrede-alternatief.
RAND benadrukt dat het van groot belang is om tijdig beslissingen te nemen voor de toekomstige naoorlogse periode, want anders worden cruciale kansen gemist met betrekking tot de lange termijn belangen van de VS. Het blijven volgen van een harde lijn tegen Rusland en verlenging van de gevechten in Oekraïne zal de VS verzwakken in hun confrontatie met China, zo zegt de denktank. Een snel einde aan de gevechten zal middelen vrijmaken die nu vastzitten in de strijd tegen Rusland. De Duitse auteur Thomas Röper verwacht dat de VS vroeg of laat de voorgestelde lijn van RAND zal gaan overnemen, omdat China objectief gezien de grootste aanspraak op wereldmacht vormt. Het is echter de vraag of de hardliners in de Amerikaanse regering hun obsessie met Rusland kunnen loslaten.
– einde artikel –
Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand
Volg ons op social media
Kijk en beluister Gezond Verstand via
Gerelateerde berichten
