Het grenzeloze machtspotentieel van niet-bestaande problemen

Naast een opsomming van die problemen, stelt het boek dat mensen en organisaties vanuit zichzelf hun gedrag niet zullen aanpassen, en daartoe dus gedwongen zullen moeten worden door een krachtig gezag. Een dergelijk dominant gezag zal echter niet zomaar aanvaard worden. Het idee was daarom de wereld te laten geloven dat de mens zowel zijn eigen vijand, als de vijand van de natuur en het klimaat is. Het daaruit volgende collectieve schuldgevoel zou mensen bereid moeten maken om autoritair gezag te aanvaarden. Over de oprechtheid van de oprichters van de Club van Rome lopen de meningen uiteen, maar we kunnen in ieder geval vaststellen dat het idee is uitgevoerd, en dat dit machtszoekers in de kaart speelde.

Aantrekkelijk is ook dat het een ‘probleem’ betreft dat alle landsgrenzen overstijgt; een probleem van de hele planeet. Daarmee kan meteen de tweede beperking worden geslecht, namelijk die van nationale grondwettelijke begrenzingen. Het zou immers gaan over een grensoverschrijdend probleem en dat rechtvaardigt een internationale aanpak, waarvoor bijzondere macht gegeven kan worden aan supranationale organisaties die niet onderhevig zijn aan nationale wettelijke beperkingen, zoals de EU, of de zogenaamde non-governmental organisations (ngo’s), die zich daar helemaal niets van hoeven aantrekken. Door de urgentie van het fictieve probleem steeds verder op te voeren, worden de individuele staten en hun regeringen in toenemende mate onder druk gezet om hun soevereiniteit in te leveren ten bate van supranationale organisaties. Zoiets kan ook voor individuele nationale regeerders aantrekkelijk zijn, omdat in geval van kritiek de verantwoordelijkheid bij die organisaties gelegd kan worden. Voorbeelden daarvan: WHO, VN, WEF en nog vele andere, minder prominente organisaties die, buiten de schijnwerpers van de media gehouden, grote zeggenschap verenigen. Het heeft ertoe geleid dat de EU-landen verworden zijn tot vazalstaten, die geen andere keuze meer hebben dan te gehoorzamen aan buitenlandse autoriteiten, en waarin nationale (grond)wetten nauwelijks nog bescherming bieden aan de bevolking.

Rondom het niet-bestaande probleem groeit vanzelf een heel bataljon belanghebbenden. Het fictieve probleem genereert vrijwel oneindige (door het ‘schuldbewuste’ volk opgebrachte) subsidiestromen naar onderzoeksinstituten en wetenschappers die daar eerst niet afkerig, en vervolgens afhankelijk van zijn. Ook biedt het ongekende winstmogelijkheden voor bedrijven die in de periferie van deze fictie floreren. Denk aan producenten van windmolens, zonnepanelen en elektrische auto’s, maar indirect ook aan de financiers daarvan, die de gelegenheid om rendement te maken niet willen laten passeren. Het gevolg is dat al deze organisaties – maar vooral de individuen die ze bemannen en besturen en er dus persoonlijk van profiteren – belang hebben bij het in stand houden van het nepprobleem. En zoals de Amerikaanse schrijver Upton Sinclair eens zei: “Het is moeilijk om iemand iets te laten doorzien, wanneer het niet-doorzien ervan noodzakelijk is voor het behoud van iemands positie en inkomen.” De andere kant opkijken kost niets, en zo kan het geld blijven binnenrollen. Het discours wordt zo in toenemende mate gedomineerd door een groeiend leger van belanghebbenden, waardoor het publiek het zich niet langer kan voorstellen dat ‘ze allemaal zouden liegen’, om vervolgens het nepprobleem voor waarheid aan te nemen.

Niet-bestaande problemen bieden een vrijwel grenzeloos machtspotentieel, maar dat betekent niet dat het construeren van tastbare problemen uit het arsenaal verdwenen is. Als we kijken naar de actuele situatie, zien we beide varianten terug, ook in mengvorm. De door de Europese regeringen (in opdracht van de NAVO en dus van de VS) zo gretig omarmde oorlog in Oekraïne is – samen met het immigratieprobleem dat ik eerder noemde – een voorbeeld van een geconstrueerd, maar tastbaar probleem. De ‘coronacrisis’ was een mengvorm van een bestaande en een niet-bestaande werkelijkheid. Er werd een bestaand en als normaal beschouwd verschijnsel (seizoengriep) omgedoopt tot een urgente bedreiging. De griep was echt (zoals ieder jaar), maar de beweerde urgentie niet. De ‘klimaatcrisis’ is natuurlijk het perfecte voorbeeld van een volledig niet-bestaand probleem.

Het meest opmerkelijk is de vrijwel volledige afwezigheid van natuurlijke (niet-verzonnen/niet-gecreëerde problemen). Dit betekent dat vrijwel alle problemen verdwenen zouden zijn wanneer de veroorzakers/bedenkers ervan niet langer beschouwd zouden worden als legitieme autoriteit. Dit geldt voor nationale regeringen, die daarmee hun zelfbeschikkingsrecht en soevereiniteit zouden herwinnen, alsook voor de bevolking, voor wie het een enorm herstel van vrijheid en levensstandaard zou betekenen.