Een autoritaire persoonlijkheid die kampt met een versteend wereldbeeld

De geheime diensten rukken op. Het is menens. Talloze jonge mensen kiezen voor een bestaan als spion. Ze kiezen daarmee voor een leven in permanente angst voor alles wat ze niet kennen. Voor lieden met een verkrampt wereldbeeld had de Duitse cultuurfilosoof Adorno de term ‘autoritaire persoonlijkheid’ bedacht. Adorno werkte met een ‘F-schaal’ waarmee hij kon vaststellen wie moest worden aangemerkt als autoritaire persoonlijkheid. Helaas is het volgens Adorno onmogelijk ‘autoritaire persoonlijkheden’ te genezen. De juiste aanpak, aldus Adorno, is lik-op-stuk. Grofheid is de enige taal ‘die door de autoritaire persoonlijkheid wordt begrepen’.

De wereld waaruit Schoof is voortgekomen, is in 1995 beschreven door Dick Engelen, oud-medewerker van de BVD. Zijn boek werd geschreven in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het is rijk gevuld met inside information en lijkt een lofzang op de BVD. Tegelijk wordt inkijk geboden in de miezerigheid van het spionnenbestaan. Rode draad in het boek van Engelen vormt het tekortschietend toezicht door de Tweede Kamer, die de BVD zijn gang liet gaan. Het gedrag van BVD’ers vertoonde in de jaren vijftig en zestig maniakale trekken. Zo had de BVD enkele tientallen abonnementen op De Waarheid, het dagblad van de communistische CPN. De kranten werden betrokken via een bevriende boekhandel en als ‘open bronnen’ uitgevlooid. Zo achterhaalde de BVD de namen van functionarissen en leden van de CPN en de herkomst van haar gelden. Met hulp van de plaatselijke politie slaagde de BVD erin infiltranten in communistische organisaties in Amsterdam en Rotterdam binnen te loodsen. Zelfs de Stichting 40-45, voor hulp aan nabestaanden van omgekomen verzetsmensen, was niet veilig voor infiltratie door de BVD, een feit dat pas dit jaar bekend is geworden. Rond 1960 werden met assistentie van de PTT bij veel particulieren heimelijk afluistermicrofoons geplaatst. Bij kantoren van de communistische vakbond EVC werd ingebroken opdat de BVD de complete administratie kon kopiëren voor verwerking in de eigen BVD-bestanden. Met steun van de CIA werd Project C uitgevoerd waarmee de BVD de telefoonlijnen kon aftappen van de Russische en andere Oost-Europese ambassades.

De BVD volgde alle ‘verdachte’ groepen, zoals de maoïstische groep Rode Vlag of het Marxistisch-Leninistisch centrum, randgroeperingen die volgens de BVD konden afglijden naar terrorisme. De luidruchtige onzin in allerlei opstandige blaadjes in de roerige jaren zestig werd door de BVD serieus genomen. Deze fixatie betekende dat de BVD niet begreep dat er gerechtvaardigde onrust leefde onder veel studenten. Hun verbolgenheid over Amerikaanse oorlogsmisdaden in Vietnam werd gezien als heulen met de vijand. Nu, bijna vijftig jaar later, heeft Schoof weinig geleerd. Hij steunt de oorlogvoering in Oekraïne en gelooft dat er een covid-pandemie is geweest.

Sinds 1968 bestaat een relatie van de BVD met de Israëlische geheime dienst die, aldus auteur Dick Engelen, is bedoeld om ‘het Palestijns terrorisme te bestrijden’. Er bestond binnen de BVD een zogeheten ‘Commissie Arabieren’ om het toezicht in Nederland te verscherpen. Omstreeks die tijd ook kwam een hechte relatie tot stand tussen de BVD en Clingendael (80 door de BVD gescreende medewerkers), het instituut voor bestudering van internationale betrekkingen. Sindsdien zijn medewerkers van Clingendael vaste gasten in uitzendingen van de Nederlandse televisie. In 1979 stelde een BVD-commissie doodleuk vast dat er ‘fouten waren gemaakt bij de beveiliging van atoomcentrale UCN in Almelo’. Een zekere dr. Khan had er jarenlang vrij rond gelopen en was er met geheimen voor de fabricage van atoombommen vertrokken naar Pakistan, zijn vaderland. Het is auteur Dick Engelen ontgaan dat de Pakistaanse atoomspion vrij spel had gekregen in opdracht van de CIA, die een Pakistaanse atoombom kon toejuichen als tegenwicht tegen de macht van India. In NRC Handelsblad schreef dr. An Salomonson dat er op één dezelfde dag twee dingen gebeurden. Ten eerste, dr. Khan, helaas onvindbaar, kreeg het bevel zich te melden bij de rechtbank in Nederland. Ten tweede, Rob van Schaik, topambtenaar van Buitenlandse Zaken, bevond zich in Islamabad om daar een cheque van 200 miljoen gulden, vrij besteedbaar, als Nederlandse ontwikkelingshulp aan Pakistan te overhandigen. De BVD was bij de neus genomen.

In de 21e eeuw is het werk van AIVD en de NCTV verschoven naar het stelselmatig wegwerken van oppositie in Nederland. Zogenaamd om de ‘rechtsstaat’ te beschermen. Het verzinsel is dat de overheid geen fouten maakt. Tegenspraak kan niet langer worden geduld. Het verbaasde niemand dat Schoof, een marathonloper die zich in gepantserde auto’s laat vervoeren, verzot is op harde en snelle actie. Hij wil een ‘zwaar regime’ voor asielzoekers die overlast geven. Op internet bespioneerde hij allerlei ‘vijanden’ (zoals activisten en complotdenkers) door middel van namaak-sites. Zelfs Wilders is door Schoof enige tijd bespioneerd wegens zijn hechte banden met Israël. De nieuwe minister-president beschikt over middelen om iedere landgenoot in het nauw te brengen. Geen Kamerlid lijkt hiertegen opgewassen.