Scroll Top

De ondergang van het Amerikaanse ‘Westen’

GV artikel zonder cartoon (uil) (9)
De ondergang van het Amerikaanse ‘Westen’

Sander Boon

Het verdedigen van zogenaamde westerse waarden in de strijd tegen Rusland, China en de Palestijnen in Gaza maakt steeds meer mensen in het Westen ongemakkelijk. Dat komt omdat wat we nu het Westen noemen, in de afgelopen decennia radicaal van karakter is veranderd. Het is in de kern nu de Amerikaanse variant ervan. De Amerikaanse kredietcultuur was de financiële wervelwind die de institutionele corruptie heeft gevoed. Het heeft geleid tot een publiek-private vorm van totalitarisme, dat uit opportunisme en onderdanigheid ook in Europees-westerse landen is geïnstitutionaliseerd. Oude instituties en democratische processen bleven bestaan, maar het is een façade geworden die verhult dat echte oppositie niet meer bestaat, onze burgerlijke vrijheden zijn uitgehold en onze welvaart gevaar loopt. Het opstaan van echte binnenlandse oppositie, geopolitieke tegenstand en monetair-financiële instabiliteit zagen nu echter aan de stoelpoten van de Amerikaanse versie van het Westen.
Dit artikel is alleen voor abonnees
Word nu abonnee van Gezond Verstand Magazine

Kies uit een jaar– of kwartaalabonnement en ontvang de meest kritische en onafhankelijke kijk op actuele onderwerpen.
Wil je liever digitaal lezen? Voor slechts €60 per jaar heb je al een digitaal abonnement.
Je krijgt na je bestelling direct toegang tot alle uitgaven op de website.

De naoorlogse monetaire orde op basis van kredietverlening en financieel onderpand is risicovol, het werkt ongelijkheid in de hand en het houdt een technocratische elite financieel in het zadel. Het staat in een lange Amerikaanse traditie. Al vanaf de start van de Amerikaanse Republiek in 1787 werd door het politieke en bancaire establishment gepoogd een geldsysteem te creëren dat het leven op en verlenen van krediet zou institutionaliseren. Aanvankelijk werd het door Europese bankiers met scheve ogen bekeken. Zo moest de Duits-Amerikaanse bankier Paul Warburg – die nog in de Europese traditie van bankieren stond – er niets van hebben. Het doet “geweld aan elk bankprincipe dat in de Oude Wereld als heilig wordt beschouwd”, aldus Warburg vlak voor de Wall Street beurskrach van 1929. De Amerikanen zagen echter de (geo)politieke voordelen en drongen het kredietsysteem op. De risico’s en negatieve economische en maatschappelijke gevolgen van deze manier van financieren worden door overheidssubsidies, regulering en bail-outs uit het zicht gehouden.

Het Amerikaanse monetair-financiële systeem heeft de politieke, bestuurlijke en maatschappelijke aard van het Westen getransformeerd. We worden geleid door een publiek-private bestuurscultuur die in de kern antidemocratisch is. In de nieuwe vorm van publiek-privaat bestuur is geen sprake meer van een echte oppositie. Alle grote politieke partijen, mainstream media, wetenschap en het grootbedrijf onderschrijven het. Het is een vorm van totalitarisme die afwijkt van de klassieke versie, waarin het leidersprincipe, zoals dat van Adolf Hitler en Benito Mussolini, een bepalend kenmerk was. De Amerikaanse politiek-filosoof Sheldon Wolin schreef reeds in 2003 over deze Amerikaanse transitie van democratie naar totalitarisme, door hem bestempeld als ‘binnenstebuiten totalitarisme’. Die heeft geen officiële racistische doctrine en maakt geen gebruik van vernietigingskampen, maar het toont een vergelijkbare minachting voor de beperkingen van en grenzen aan de macht. “Een gekozen wetgevende macht blijft bestaan, maar een systeem van corruptie (lobbyisten, campagnebijdragen, uitbetalingen aan machtige belangen) maakt korte metten met de band tussen de kiezers en hun vertegenwoordigers. Het systeem reageert voornamelijk op bedrijfsbelangen; kiezers worden cynisch, berusten, en oppositie lijkt zinloos.” aldus Wolin.

Tot honderd jaar geleden was er in veel westerse landen nog sprake van een neutrale staat. Verschillende culturen, religies en belangen vonden er onderdak, zonder dat ze elkaar naar het leven stonden. Ook de Amerikaanse Constitutie was nog op deze neutraliteit gebaseerd. Maar sindsdien is de staatsmacht gestaag uitgebreid en is het takenpakket op ontransparante wijze in omvang en reikwijdte toegenomen. Politiek gezien betekende dit een verschuiving van de nadruk op klassieke grondrechten naar sociale grondrechten, met een groeiende rol voor een technocratische klasse als de makers van wetten. Republiek werd ‘democratie’, democratie werd ‘post-democratie’ en ‘binnenstebuiten totalitarisme’, waarbij niet meer het bewaken van recht, maar machtsbehoud voorop is komen te staan. De taakopvatting van de overheid is verschoven van bescherming van welvaart naar herverdeling van welvaart, de laatste jaren met name naar boven.

Burgerlijke rechten, vrijheden en eigendommen zijn gestaag geërodeerd. Wat gisteren nog rechtsgeldig was, kan vandaag in het tegendeel zijn omgeslagen. Wie gisteren nog voordeel had bij bepaalde wetgeving, kan vandaag van zijn privilege worden beroofd. Georganiseerd onrecht is de norm. Het heeft geleid tot politieke apathie en culturele verdeeldheid. Volgens Wolin versterkt dit de totalitaire reflex: “Culturele oorlogen lijken misschien een indicatie van sterke politieke betrokkenheid. Eigenlijk zijn ze een surrogaat. De bekendheid die ze krijgen van de media en van politici die staan te popelen om een duidelijk standpunt in te nemen over niet-substantiële kwesties, leidt de aandacht af en draagt bij aan een politiek van het inconsequente.”

In zijn laatste interview voor zijn dood in 2015 zei Wolin dat de Verenigde Staten het toonbeeld zijn geworden van hoe een democratie kan worden bestuurd zonder de indruk te wekken dat die wordt onderdrukt. De huidige opzet van de westerse democratie is in de geschiedenis de eerste en enige vorm van totalitarisme waarbij de bevolking denkt dat het vrij is, maar waar die vrijheid bestaat uit een voorgeschreven werkelijkheid die de onvrijheid maskeert.

Westerse overheden kunnen het de binnenlandse bevolking misschien nog flink lastig maken in hun zucht naar macht. Wat ze echter niet tegen kunnen houden is kapitaalvlucht door buitenlandse investeerders, of binnenlandse miljardairs op zoek naar bescherming tegen kapitaalverlies. Die lijkt echter op gang te komen. De inflatie blijft hoger dan gedacht en de rentes stijgen weer. In onze schuldeneconomie zorgt dat voor steeds meer hoofdpijn. Zet dit door, dan staan we aan de vooravond van een nieuwe monetaire crisis, een schuldencrisis dit keer niet in de private sector, maar in de publieke sector. Goud en bitcoin, maar ook aandelen, kunst en zeldzame auto’s laten de laatste maanden keer op keer recordprijzen zien.

- Het artikel gaat hieronder verder -

Doe Gezond Verstand cadeau met 15% korting!

De Gift Card is een leuke manier om Gezond Verstand een kwartaal of een jaar lang cadeau doen. De Gift Card is digitaal verkrijgbaar én als pasje met daarop een unieke code + een feestelijke cadeau-enveloppe.
Abonnees krijgen 15% korting!

Gezond Verstand 6x cadeau doen
Op papier én digitaal
Normaal €24,- voor abonnees €20,-

Gezond Verstand 24x cadeau doen
Op papier én digitaal
Normaal €80,- voor abonnees €70,-

Duitsers noemden dit tijdens de hyperinflatie van Weimar in 1923 flucht in die Sachwerte, een vlucht van kapitaal naar tastbare zaken. Zaken die niet zoals papiergeld uit het niets kunnen worden bijgedrukt. Voor westerse technocraten zal dit inslaan als een donderslag bij heldere hemel. Ze hebben namelijk een blinde vlek; ze kunnen de structurele kwetsbaarheid van het instabiele monetair-financiële systeem niet op waarde schatten.

Europa heeft de Amerikaanse praktijk klakkeloos gekopieerd, het wil dezelfde voordelen genieten voor de eigen financiële en technocratische elite. Op 17 en 18 april a.s. komen Frankrijk en Duitsland bijeen voor topoverleg om tot een nieuwe Europese kapitaalmarktunie te komen. Heiner Herkenhoff, chef van Duitse bankenkoepel Bundesverband deutscher Banken (BdB), stelt dat de nieuwe later dit jaar aantredende Europese Commissie alles op alles moet zetten om de kapitaalmarktunie beter te laten functioneren. “Alleen dan kunnen we het private kapitaal mobiliseren dat dringend nodig is voor de financiering van digitale en groene transformatie.” Ook securitisatie, de vorm van bankieren en financieren die Amerikaanse en Europese banken in de kredietcrisis van 2008 de das om deed, moet in de EU een plek krijgen zoals die in de VS, aldus Herkenhoff.

Gepoogd wordt om ook in de EU te komen tot een over het collectief uitgesmeerd risico door het opknippen en bundelen van leningen. De risico’s verdwijnen echter niet, ze stapelen zich ongezien op, zoals we in 2008 hebben kunnen ervaren. De bureaucraten en technocraten zoals Herkenhoff, die werken binnen de structuren van de macht, ontberen klaarblijkelijk de moraliteit of het overzicht. Ze zien niet, of nemen voor lief, dat een risicovol systeem zoals de Amerikanen dat aan de rest van de wereld hebben opgedrongen, niet moet worden gekopieerd, maar radicaal worden hervormd.

De meeste mensen die functies bekleden in de technocratie – bureaucraten, politici, lobbyisten, academici en mainstream journalisten – hebben geen flauw idee hoe de economie en financiële markten werken. Ze zijn vaak ook verblind door vertrouwen in hun superieuren. Leugens, bedrog, corruptie en zelfbegoocheling tieren al decennia welig in de centra van hoger onderwijs en macht. Het heeft in die kringen een kloof geschapen tussen fictie en werkelijkheid. Bovendien kunnen ze niet geloven dat de dollar, al decennialang zittend op de monetaire troon, kan vallen. Het maakt het Westen uiterst kwetsbaar.

De gebeurtenissen tijdens de kredietcrisis van 2008 hebben laten zien dat technocraten onmiddellijk in de stress schieten als er iets onverwachts gebeurt dat ze niet begrijpen. We staan weer voor zo’n moment, maar nu fundamenteler van aard dan toen. De voor steeds meer mensen zichtbare totale technocratische incompetentie en het door hen opzijschuiven van internationale verdragen en rechtsregels zouden wel eens een symptoom kunnen zijn van het eindspel van het ‘binnenstebuiten totalitarisme’.

– einde artikel –

Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand

Volg ons op social media

Kijk en beluister Gezond Verstand via

X


Dit artikel is alleen voor abonnees
Login als abonnee of abonneer je om onbeperkt alle artikelen te lezen.
Word nu abonnee van Gezond Verstand Magazine

Kies uit een jaar– of kwartaalabonnement en ontvang de meest kritische en onafhankelijke kijk op actuele onderwerpen.
Wil je liever digitaal lezen? Voor slechts €60 per jaar heb je al een digitaal abonnement.
Je krijgt na je bestelling direct toegang tot alle uitgaven op de website.

Gerelateerde berichten

Privacybeleid
Wanneer u onze website bezoekt, dan kan deze informatie via je browser opslaan voor specifieke services, meestal in de vorm van cookies. Hieronder kunt je je privacyvoorkeuren wijzigen. Houd er rekening mee dat het blokkeren van cookies van invloed kan zijn op je ervaring op onze website en de diensten die we aanbieden.