Albert van de Ven
Angst voor radioactieve straling
De belangrijkste boodschap die Oliver Stone in deze film uitdraagt is de onterechte angst voor radioactieve straling, want in ons dagelijkse leven staan we hier namelijk in lage doses continu aan bloot. Die angst ontstond vooral door de beelden van de gevolgen van de twee kernbommen die in 1945 de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki verwoestten. Toch begon men met de ontwikkeling van vreedzame toepassingen van kernenergie, en gedurende de jaren vijftig van de vorige eeuw leverden in de VS en de Sovjet-Unie de eerste kerncentrales elektriciteit aan het net. Door de ongevallen waarbij radioactieve straling vrijkwam, in Three Miles Island, Harrisburg in 1979 in de VS en zeven jaar later in Tsjernobyl in de Sovjet-Unie, wakkerde de inmiddels wat geluwde angst weer aan. Over de hele wereld vonden regelmatig demonstraties plaats tegen kernenergie, die volgens de makers van de film flink gesponsord werden door de fossiele-brandstoffen-industrie, die in kernenergie een geduchte concurrent zag. Bij het ongeluk in 2011 in het Japanse Fukushima viel geen enkele dode als direct gevolg van een overdosis aan radioactieve straling. De aan de geëxplodeerde kerncentrale gerelateerde doden waren het gevolg van de chaotische evacuatie uit het gebied rondom de centrale. Geïnterviewden in Stone’s film stellen dat de fossiele-brandstoffen-industrie, vooral kolen, aanzienlijk meer doden heeft veroorzaakt dan kernenergie. De Fukushima-ramp leidde wel tot sluiting van verschillende kerncentrales wereldwijd.
Radioactief afval
De film vertelt een geruststellend verhaal over het afval dat met kernenergie geproduceerd wordt, de zorg hiervoor en de hoeveelheid ervan steken zeer gunstig af bij andere afval-producerende sectoren. Toch gaat het om enkele tientallen tonnen per jaar per reactor, afhankelijk van de grootte, waarvan een relatief klein deel langdurig moet worden opgeslagen. De aard van dit afval dwingt tot zeer grote zorgvuldigheid en vormt een industrie op zich. Het dumpen in zee is allang verleden tijd. Tegenwoordig is opslag bovengronds goed georganiseerd en wordt er zowel in de VS als in Zweden en Finland hard gewerkt aan definitieve ondergrondse opslag. Op het Finse eiland Olkiluoto is een omvangrijke opslag op zo’n 500 meter diepte in de granieten bodem bijna gereed voor gebruik. In de film wordt erkend dat het radioactief afval wel een probleem is voor toekomstige generaties maar, zo wordt gezegd, dit valt in het niet bij de gevolgen van de klimaatverandering die de mens via CO2-uitstoot veroorzaakt.
- Het artikel gaat hieronder verder -
De Gift Card is een leuke manier om Gezond Verstand een kwartaal of een jaar lang cadeau doen. De Gift Card is digitaal verkrijgbaar én als pasje met daarop een unieke code + een feestelijke cadeau-enveloppe.
Abonnees krijgen 15% korting!
Gezond Verstand 6x cadeau doen
Op papier én digitaal
Normaal €24,- voor abonnees €20,-
Gezond Verstand 24x cadeau doen
Op papier én digitaal
Normaal €80,- voor abonnees €70,-
Uraniumwinning
Wat in Nuclear Now niet duidelijk aan bod komt, is dat de winning van uranium op slechts enkele plekken rendabel is – de belangrijkste mijnen liggen in Australië, Kazachstan en Canada – en dat het flinke schade aan natuur en milieu oplevert. Er is duizend kilo erts nodig om via chemische processen één kilo uranium te verkrijgen, dat daarna in een verrijkingsfabriek geschikt gemaakt moet worden voor gebruik in een kerncentrale. De indruk wordt gewekt dat, omdat er zo weinig ‘brandstof’ nodig is voor kernenergie, het een schier eindeloze energiebron is. Maar met het huidige verbruik van relatief eenvoudig te winnen uranium, dat volgens schatting zo’n 6 miljoen ton betreft, zouden we zo’n 130 jaar vooruit kunnen. Momenteel zijn er iets meer dan 400 centrales operationeel en er zijn enkele tientallen in aanbouw en gepland. Het huidige aandeel van kernenergie in de energiebehoefte is echter minder dan 10%. Wanneer het aantal kerncentrales gaat toenemen, zal de beschikbare voorraad logischerwijs veel sneller opraken. Binnen enkele tientallen jaren is dan de makkelijk winbare voorraad uranium op, en zal er gezocht moeten worden naar uranium dat moeilijker is te verkrijgen. Zeewater bevat opgelost uranium in extreem lage concentraties, maar het zou wel om 4 miljard ton gaan, wat voor duizenden jaren in de vraag zou kunnen voorzien. Er is echter nog geen techniek om dat eruit te halen, en er bestaan twijfels of dat ooit wel op rendabele wijze mogelijk zal zijn.
Overige energiebronnen
In de film wordt veel hoop gevestigd op de zogenaamde SMR (Small Modular Reactor). Dit zijn kleine makkelijk te bouwen en te plaatsen kernreactors, met een beperkt vermogen, naar voorbeeld van de aandrijving in kernonderzeeërs. Ze zouden zo klein gemaakt kunnen worden dat ze in een kelder van een woonhuis passen. Er wordt aan voorbijgegaan dat de kans op een fataal incident enorm toeneemt als er vele duizenden van deze apparaten overal in de bewoonde wereld staan. Daarnaast leveren deze kleine reactoren in verhouding tot de grote centrales meer afval op.
Aan thorium als alternatief voor uranium wordt geen aandacht besteed, terwijl dit wel belangrijke voordelen biedt qua veiligheid, geringere hoeveelheid gevaarlijk afval en beschikbaarheid. Hier zijn momenteel echter nogal wat complexe technische uitdagingen te overwinnen en het kan volgens deskundigen op dit gebied nog enkele tientallen jaren duren voordat dit type centrale rendabel is. Kernfusie wordt kort aangehaald als hoopvolle optie voor de verre toekomst, maar ook deze techniek stuit op enorme technische uitdagingen, voornamelijk omdat hier met temperaturen wordt gewerkt van minstens 150 miljoen graden Celsius, om de kernfusie in stand te houden. Hiermee moet overigens water aan de kook gebracht worden om een stoomturbine aan te drijven.
Naast elektriciteit uit fossiele brandstoffen is de film niet positief over zonnepanelen en windturbines, onder andere vanwege het enorme beslag op grondoppervlak, de afhankelijkheid van weercondities en het gebrek aan opslagfaciliteiten om de pieken en dalen in de opbrengst mee glad te kunnen strijken. Energie uit kerncentrales steekt daar extreem gunstig bij af.
Andere films
Vrijwel gelijktijdig met Nuclear Now kwam de film Climate: The Movie – gemaakt door Martin Durkin – uit, waarin een aantal onafhankelijke wetenschappers het hele CO2-verhaal vakkundig onderuithaalt. Durkin had kort na An Inconvenient Truth van Al Gore ook al een documentaire gemaakt: The Great Global Warming Swindle, waarin ook de theorie van door de mens veroorzaakte klimaatverandering grondig werd weerlegd. Het wekt dan ook de nodige verbazing dat Oliver Stone, die bekendstaat als een filmmaker die zeer kritisch is op de voorgeschreven werkelijkheid, in deze door de mens veroorzaakte klimaatveranderingshoax meegaat. Stone heeft zich in verschillende producties van zijn hand zeer kritisch betoond ten aanzien van de gangbare narratieven, zoals in de films Platoon, JFK, Wall Street, Ukraine on Fire, en ook in de spraakmakende serie interviews met Vladimir Poetin. Dat Stone in deze film volledig meegaat in het inmiddels bewezen onzinverhaal over CO2, roept de nodige vragen op. De reden kan zijn, zoals in de films van Durkin duidelijk wordt gemaakt, dat de klimaathoax enorm omvangrijk en overtuigend is geworden. Er vinden inmiddels honderdduizenden mensen een goed verdienende baan in. De ontmaskering van het klimaatbedrog zal een enorm banenverlies opleveren, wat belanghebbenden ertoe aanzet bij kennis over het bedrog hierover te zwijgen.
Fossiele brandstoffen
Er is heel veel negatiefs te zeggen over de fossiele-brandstoffen-industrie, die halverwege de negentiende eeuw aan zijn opmars begon. De Amerikaanse ondernemer John D. Rockefeller speelde daar een hoofdrol in, met zijn Standard Oil Company. Het belang van vooral olie en zeggenschap over de bronnen heeft wereldwijd tot grote conflicten geleid, in de vorm van oorlogen, staatsgrepen en duistere deals. Maar het heeft ook gezorgd voor een enorme sprong voorwaarts in de welvaart, voornamelijk in westerse landen. Opmerkelijk in deze, is dat de voorzitter van de klimaatconferentie COP28 in Dubai, Sultan Al Jaber (president van de Verenigde Arabische Emiraten) in een interview opmerkte dat er geen wetenschap zit achter het uitfaseren van fossiele brandstoffen; het zou van ons weer holbewoners maken.
Nuclear Now heeft alle kenmerken van een promotiefilm, die zeer selectief omgaat met de feiten om zo een zo positief mogelijk beeld te schetsen van kernenergie. Er zijn veel valide redenen om (een deel van) onze energiebehoefte uit kernenergie te halen, maar de bewering dat dit klimaatverandering kan voorkomen doordat deze vorm van energieopwekking (bijna) geen CO2 uitstoot, hoort daar absoluut niet bij.
– einde artikel –
Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand
Volg ons op social media
Kijk en beluister Gezond Verstand via
Gerelateerde berichten
