Tjeu Lemmens
Onlangs verschenen twee rapporten die zicht geven op de stand van de welvaart in Nederland: het jaarverslag 2023 van De Nederlandse Bank (DNB) en het eindverslag van informateur Putters, beide gepubliceerd op 14 maart. De teneur van het DNB-rapport is dat het goed gaat met de economie: er is volop werkgelegenheid, de overheidsfinanciën zien er florissant uit en lonen stijgen. Op macroniveau gaat het schijnbaar voortreffelijk met het vaderland. Putters’ eindverslag schetst hoe Nederlanders zich voelen en toont een tegenovergesteld panorama. Er is veel onbehagen alsmede veel wantrouwen jegens de overheid. Burgers gaan gebukt onder haar bemoei- en regelzucht en hebben kopzorgen over de dure gevolgen van de energietransitie.
Bij de constatering van DNB dat de werkloosheid gering is, vallen twee vetgedrukte, rode kanttekeningen te plaatsen. Het aantal banen groeit vooral bij de overheid – de quartaire sector. Daarnaast werkt een groot deel van de beroepsbevolking in deeltijd, in 2023 bijna de helft. De constateringen van DNB vloeien voort uit macro-economische cijfers, zoals het bruto binnenlands product (bbp), die een abstracte werkelijkheid weerspiegelen. Als we niet vanuit een vliegtuigraampje op tien kilometer hoogte naar de werkelijkheid kijken maar met beide benen op de grond blijven, zien we een compleet ander economisch landschap. Dan zien we hoe de primaire sector – landbouw, visserij en winning van aardgas – razendsnel wordt afgebroken en hoe de maakindustrie – de secundaire sector – het land wordt uitgejaagd door hoge CO2-heffingen en regelgeving die handenvol geld kost. De omzet van de Nederlandse industrie daalde vorig jaar met bijna 6%. Wanneer de productieve economische sectoren zo stiefmoederlijk worden behandeld, dringt zich de vraag op hoe de overheid aan inkomsten komt om de toevloed van personeel te bekostigen.
Hogere tarieven, lagere opbrengsten
De meest voor de hand liggende manier is verhoging van belastingen, premies en andere heffingen voor zowel bedrijven als burgers. Dat kan tot op zekere hoogte, zoals de laffercurve, genoemd naar de Amerikaanse econoom Arthur Laffer, aantoont. Verhoging zal eerst leiden tot verhoogde belastinginkomsten, maar men kan daarmee niet onbeperkt doorgaan. Wanneer de belastingtarieven jaar op jaar stijgen komt er een omslagpunt waarop de inkomsten dalen. De verklaring is eenvoudig. Wanneer niet de werkende zelf voldoende profiteert van de vruchten van zijn of haar arbeid maar een derde – de overheid bijvoorbeeld – dan verdwijnt de lust tot werken.
Of men gaat over tot belastingontduiking. Nederland heeft het omslagpunt van de laffercurve allang bereikt, maar dat is alleen indirect zichtbaar. De combinatie van progressieve belastingheffing, zorg-, huur- en andere toeslagen leidt ertoe dat veel mensen de voorkeur geven aan werken in deeltijd. Immers, wie voltijds verruilt voor een driedaagse werkweek, gaat er netto geen 40% op achteruit maar hooguit 20%. Dit is de werkelijke reden van de populariteit van deeltijdwerken. Verhoging van de inkomstenbelasting zal dit maatschappelijk verschijnsel versterken. Daarom zal de overheid andere bronnen aanboren om de staatskas te vullen.
Zzp’ers
Eén groep werkenden betaalt niet alleen belasting en premies maar heeft ook werkgerelateerde aftrekposten. Die groep bestaat in Nederland uit de 1,2 miljoen zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers), 12% van de beroepsbevolking. De overheid heeft deze ‘eenpitters’ al sinds 2021 bij de kladden als geldbron voor het bekostigen van de improductieve en deels parasitaire overheidsbanen, en wel door een belangrijke aftrekpost – de zelfstandigenaftrek – jaar op jaar te verlagen. Deze was jarenlang € 7.030 op jaarbasis (nooit werd inflatiecorrectie toegepast) maar werd in 2021 verlaagd naar € 6.670, het jaar daarop naar € 6.310, dit jaar naar € 3.750, tot in 2027 een schamele € 900 resteert. Hiermee mag de winst worden verlaagd, en afgetrokken tegen het tarief van de laagste belastingschijf, wat leidt tot een armzalig belastingvoordeeltje van € 333. Deze drastische ontmoediging van het ondernemerschap wordt als zeer terecht gepresenteerd omdat het onrechtvaardig zou zijn dat zzp’ers, die in overgrote meerderheid hetzelfde werk verrichten als werknemers in loondienst, fiscale douceurtjes in de schoot geworpen krijgen. Deze laaghartige onderbouwing leunt sterk op het kweken van onderlinge jaloezie en het drijven van een wig tussen bevolkingsgroepen. Onbenoemd blijft dat zzp’ers veel meer risico lopen dan werknemers. Voor hen is er geen werkloosheidsuitkering wanneer de opdrachten stagneren. Voor velen is het afsluiten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering onbetaalbaar.
Confisqueren van vermogen
Verwijzend naar een wetenschappelijke verhandeling die inmiddels cultstatus heeft verkregen – Kapitaal in de 21ste eeuw van de Franse econoom Thomas Piketty (1971) – willen veel politici de inkomstenbelasting verlagen en andere belastingen verhogen, met name de belasting op vermogen.
- Het artikel gaat hieronder verder -
De Gift Card is een leuke manier om Gezond Verstand een kwartaal of een jaar lang cadeau doen. De Gift Card is digitaal verkrijgbaar én als pasje met daarop een unieke code + een feestelijke cadeau-enveloppe.
Abonnees krijgen 15% korting!
Gezond Verstand 6x cadeau doen
Op papier én digitaal
Normaal €24,- voor abonnees €20,-
Gezond Verstand 24x cadeau doen
Op papier én digitaal
Normaal €80,- voor abonnees €70,-
Onroerend goed is ideaal voor de fiscus: het is immobiel en laat zich niet in een oude sok stoppen zoals contant geld of goud. Het eigen huis wordt thans niet tot het vermogen gerekend, zoals spaargeld, beleggingen of een tweede huis, maar heeft een aparte status, waardoor er slechts twee relatief bescheiden belastingen over geheven worden: het huurwaardeforfait dat bij het inkomen wordt opgeteld en belasting over de WOZ-waarde, terwijl de hypotheekrente kan worden afgetrokken van het inkomen. Veel politici en ook de DNB-president, Klaas Knot, zijn er sterk voorstander van om het eigen huis als normaal vermogen te beschouwen en even zwaar te belasten als beleggingen. Uiteraard zal realisatie hiervan tot substantieel hogere lasten leiden voor huiseigenaren.
Een barbaarse manier die dicht tegen de grens van misbruik van staatsmacht aanligt en daarmee automatisch schending van de rechtsstaat betekent, is het confisqueren van goederen en vermogen, zowel van bedrijven als burgers. Dit grove middel zal niet snel ingezet worden om huizen te onteigenen of de spaartegoeden van in totaal ruim € 460 miljard op te eisen. Maar denkbeeldig is dat zeker niet. De EU heeft immers al activa bevroren die Russen in EU-landen gestald hadden na de inval in Oekraïne, in totaal ca. $ 300 miljard. Nederlandse politici werpen een begerig oog op deze hermetisch afgesloten tegoeden. Zij nemen onomwonden het woord ‘confisqueren’ in de mond teneinde van het in beslag genomen geld wapens voor Oekraïne te kopen en, na de veronderstelde Russische nederlaag, de wederopbouw van dat land te bekostigen. Dit alles in het kielzog van soortgelijke uitspraken van de Amerikaanse president Biden alsmede de hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van de EU, Josep Borrell. Confisqueren van eigendommen van burgers wordt daarmee gaandeweg een geoorloofde handelswijze. Nu de samenleving in het schootsveld van confiscatie ligt, belet niets de overheid om dit instrument, hoewel het gaat om pure diefstal, om niet te zeggen banditisme, in te zetten tegen de eigen bevolking om uit de hand lopende uitgaven te financieren.
Een andere oplossing is om meer geld uit te geven dan er binnenkomt door op de pof te leven. Over schulden moet rente worden betaald en uiteindelijk moet de hoofdsom worden afgelost. Dit is de rekening doorschuiven naar de toekomst en dat heeft al veel huishoudens tot de bedelstaf bij de schuldhulpverlening gebracht. Volgens een moderne geldtheorie zijn schulden echter geen enkel probleem voor de staat omdat die nooit failliet kan gaan. Dat is een valse onderbouwing voor smijten met geld door de overheid, want uiteindelijk wordt de rekening altijd neergelegd bij burgers en bedrijven.
Een gezonde economie is gebaseerd op een goed evenwicht tussen de productieve sectoren en de quartaire overheidssector. Die balans raakt geleidelijk aan volledig zoek. De quartaire sector dijt alsmaar uit terwijl de productieve sectoren slinken. Wanneer het aantal mensen dat hun inkomen verkrijgt uit door de overheid gecreëerde banen, jaar op jaar stijgt terwijl de omzet van de sectoren die voor die inkomens zorgdragen voortdurend slinkt, komen we terecht in een tijdperk waarin een transitie plaatsvindt van welvaart naar armoede. Dat proces van onttakeling is al vele jaren gaande en begint nu voor veel burgers behoorlijk te knellen. De overheid plukt steeds meer de vruchten van hun arbeid, legt hen steeds meer beperkingen en verplichtingen op en houdt daar streng toezicht op met een uit zijn voegen groeiend ambtenarenapparaat.
Het derde artikel in deze serie behandelt hoe de overheid pensioenfondsen steeds meer beschouwt als de Hoorn des overvloeds waaruit zij vrijelijk putten kan. Het vierde artikel gaat in op de ideologische onderbouwing van het verval en de moderne geldtheorie die de geldsmijterij van de overheid met onterechte argumenten staaft.
Wordt vervolgd
- Het aantal banen groeit hard bij de overheid en voor bekostiging hiervan staan o.a. zzp’ers en huizenbezitters in het vizier.
- De balans tussen de productieve sectoren en de quartaire overheidssector raakt zoek.
– einde artikel –
Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand
Volg ons op social media
Kijk en beluister Gezond Verstand via
Gerelateerde berichten
