Scroll Top

Wordt Turkije het eerste NAVO-land dat zich aansluit bij BRICS?

GV artikel zonder cartoon (uil) (9)
Wordt Turkije het eerste NAVO-land dat zich aansluit bij BRICS?

Rosalie Langenberg

Turkije heeft onlangs formeel een aanvraag ingediend om lid te worden van de BRICS. Op de BRICS-top van 22-24 oktober in Rusland zal een mogelijk lidmaatschap van Turkije op de agenda staan. Hiermee zou Turkije het eerste NAVO-land worden dat toe wil treden tot de BRICS. President Erdoğan zei hiermee zowel de banden met het Westen als met het Oosten te willen aanhalen. De NAVO en de BRICS staan echter lijnrecht tegenover elkaar in het Rusland-Oekraïneconflict.
Dit artikel is alleen voor abonnees
Word nu abonnee van Gezond Verstand Magazine

Kies uit een jaar– of kwartaalabonnement en ontvang de meest kritische en onafhankelijke kijk op actuele onderwerpen.
Wil je liever digitaal lezen? Voor slechts €60 per jaar heb je al een digitaal abonnement.
Je krijgt na je bestelling direct toegang tot alle uitgaven op de website.

De NAVO ziet Rusland als de vijand, terwijl Turkije de banden met Moskou juist probeert aan te halen en de handelsrelatie met Rusland wil versterken. Turkije heeft als enig NAVO-land de diplomatieke betrekkingen met Rusland niet verbroken. Dit kon rekenen op veel kritiek van de andere NAVO-landen, die tegelijkertijd bang zijn om hun lijntje met de Arabische wereld te verliezen. Ook neemt Turkije het op voor de Palestijnen en heeft Erdoğan zelfs gewaarschuwd dat zijn land Israël zou kunnen binnenvallen om de Palestijnen te helpen. Dit alles druist in tegen de NAVO-standpunten, die Turkije steeds meer lijkt los te laten. Ankara zegt echter nog altijd ‘toegewijd lid’ te zijn van de NAVO en nog altijd als doel te hebben om volledig lid te worden van de EU.

BRICS als het betere alternatief

BRICS is een groep van tien landen, genoemd naar de beginletters van de Engelstalige namen van de oorspronkelijke leden Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika. Inmiddels zijn ook Iran, Egypte, Ethiopië, de Verenigde Arabische Emiraten en Saudi-Arabië toegetreden. Op dit moment vertegenwoordigen de BRICS 45% van de wereldbevolking, 35% van het wereldwijde bbp (vergeleken met 30% van de G7-landen) en 42% van de wereldwijde olieproductie.

Sinds de oorlog in Oekraïne is de populariteit van BRICS toegenomen. De door westerse landen aan Rusland opgelegde sancties maken dat steeds meer landen zich van het Westen afkeren, omdat zij hierin geen betrouwbare handelspartner meer zien. De BRICS vormen een economisch samenwerkingsverband dat zich nadrukkelijk niet bemoeit met de politiek van andere lidstaten, uitgaat van gelijkheid tussen landen en belang hecht aan eigen soevereiniteit. De hypocrisie en de dubbele standaarden die bij de NAVO en in Washington met betrekking tot het internationaal recht worden gehanteerd, maakt dat landen zich maar al te graag willen aansluiten bij organisaties als de BRICS die een veel eerlijker internationaal raamwerk bieden.

- Het artikel gaat hieronder verder -

Het Gezond Verstand Cartoonboek

Het cartoonboek bevat een bonte verzameling van de beste, scherpste, mooiste en meest treffende cartoons uit Gezond Verstand.

Je maakt kennis met de cartoonisten, die je vervolgens meenemen in het creatieproces en stap voor stap laten zien hoe de cartoons tot stand komen. Waar komen de ideeën en inspiratie vandaan? Welke materialen gebruiken ze en wat vinden ze het mooiste en moeilijkste aan hun vak?

Normaal €42,50 voor abonnees €39,50

Zwarte schaap

Turkije is sinds 1999 kandidaat-lidstaat van de EU, de toetredingsonderhandelingen liggen op dit moment echter al een tijd stil. Duitsland en Frankrijk hebben herhaaldelijk hun ongenoegen uitgesproken over het feit dat er mogelijk een moslimland lid zou worden. Turkije is dan wel een NAVO-land – het is ook het zwarte schaap van de club. Niettemin vormt Turkije een belangrijke strategische bondgenoot van de NAVO. Het beschikt over het een na grootste leger van alle NAVO-landen en huisvest de grootste Amerikaanse legerbasis in het Midden-Oosten.

Er wordt veel over de tegenstellingen en tegenstrijdigheden gespeculeerd. Sommige critici vrezen dat Turkije middels een lidmaatschap van de BRICS, als NAVO-lid de BRICS-alliantie zou kunnen ondermijnen. De ultranationalistische standpunten van ErdoÄŸan waarbij hem een verbond van Turkssprekende naties voor ogen staat, wordt door sommigen met lede ogen aangezien. Een BRICS-lidmaatschap zou mogelijk een manier zijn om zijn neo-Ottomaanse doelen te verwezenlijken en zo zijn invloed uit te breiden tot aan China. Een geopolitieke zet, met Turkije als spil van het Midden-Oosten, die de NAVO op de lange termijn ook ten goede zou komen.

Handreiking naar Syrië

Recente ontwikkelingen laten echter een ander beeld zien. Zo zet Erdoğan zich in om sterke allianties te vormen met de omringende landen in het Midden-Oosten. Hiertoe probeert hij al een tijdje toenadering tot de Syrische president Assad te zoeken, waarbij hij Rusland heeft gevraagd om het proces te begeleiden. De Russische regering probeert al jaren de banden tussen Turkije en Syrië te verbeteren. Afgelopen zomer heeft Erdoğan dan ook daadwerkelijk de stap gezet om Assad voor een ontmoeting uit te nodigen. De minister van Buitenlandse Zaken van Irak, Fuad Hussein, stelde voor om de ontmoeting, die ook door Moskou wordt ondersteund, in Bagdad te houden. Volgens de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Hakan Fidan, wil Turkije dat Syrië politiek onafhankelijk wordt en zijn territoriale integriteit herwint. Dit past volgens hem binnen Erdoğans ‘visie van vrede’. De tijdgeest dwingt ons om naar vrede en stabiliteit te streven, aldus Fidan. Samen met Iran onder de nieuwe president Masoud Pezeshkian, die erg Turkijegezind is, vormen de landen een sterk blok tegen de Amerikaanse aanwezigheid in het gebied.

Hoewel de NAVO zegt in Turkije nog steeds een waardevolle bondgenoot te zien, in reactie op de mogelijke toetreding, is het nog maar de vraag of een BRICS-lidmaatschap samen kan gaan met een NAVO-lidmaatschap. De stappen die Turkije heeft gezet lijken de eerste scheuren te gaan vormen in de bestaande status quo.

Daarbij zullen ook de Turkse veiligheidsfunctionarissen rekening dienen te houden met een herhaling van de poging tot een staatsgreep die plaatsvond in juli 2016, zowel als met mogelijke moordaanslagen.

– einde artikel –

Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand

Volg ons op social media

Kijk en beluister Gezond Verstand via

X


Dit artikel is alleen voor abonnees
Login als abonnee of abonneer je om onbeperkt alle artikelen te lezen.
Word nu abonnee van Gezond Verstand Magazine

Kies uit een jaar– of kwartaalabonnement en ontvang de meest kritische en onafhankelijke kijk op actuele onderwerpen.
Wil je liever digitaal lezen? Voor slechts €60 per jaar heb je al een digitaal abonnement.
Je krijgt na je bestelling direct toegang tot alle uitgaven op de website.

Gerelateerde berichten

Privacybeleid
Wanneer u onze website bezoekt, dan kan deze informatie via je browser opslaan voor specifieke services, meestal in de vorm van cookies. Hieronder kunt je je privacyvoorkeuren wijzigen. Houd er rekening mee dat het blokkeren van cookies van invloed kan zijn op je ervaring op onze website en de diensten die we aanbieden.