Het feodaal meedoen met Rutte’s aanhoudend landverraad

Wie verwacht nog iets van ambtenaren? Een onderzoek in 2014 door gemeente Schouwen-Duiveland leverde als resultaat op dat ambtenaren te veel denken vanuit regels, in plaats van vanuit de mens. Ambtenaren denken niet mee over mogelijkheden, aldus de uitkomst. De bevolking vindt dat ambtenaren te veel aan zichzelf denken. Ook is ontdekt dat mensen die moeilijk kunnen rondkomen negatiever staan tegenover ambtenaren. Dit komt doordat zij mede afhankelijk zijn van de overheid voor bepaalde toeslagen en uitkeringen. Ook geven mensen met een lager inkomen aan dat zij het gevoel hebben dat door ambtenaren op hen wordt neergekeken.

Wie vrienden heeft bij de ministeries in Den Haag kan een bevestiging krijgen van de binnenwaartse blik der staatsdienaren. Zo blijkt het gros van de beleidsambtenaren van Economische Zaken zich gelukkig te voelen met Rob Jetten als ‘hun’ minister. Hij wordt gewaardeerd om zijn pit en helderheid. Ook maakt hij in de omgang een plezierige indruk en hij gunt zijn ambtenaren graag leuke dienstreisjes naar locaties in de hele wereld. Dat Jetten ergerlijke onzin verkoopt over het vermeende stikstofprobleem, is hem door zijn dienaren allang vergeven.

De moderne ‘deugcultuur’ verdooft het vermogen om ronduit en hardop te zeggen dat we worden bedrogen. De effecten van dertien jaar misleiding door de kabinetten van Rutte kunnen nog niet worden gemeten. Miljoenen mensen hebben de zelf-onderdrukking ‘geïnternaliseerd’, wat betekent dat zij het in zichzelf hebben opgeborgen. Ze hebben begrepen dat spreken gelijk staat met zilver en zwijgen met goud.

Deze sfeer is dodelijk voor het zelfstandig creatief vermogen. Dit zal leiden tot grote en vervelende gevolgen. Er dreigt een brain drain, die het land miljarden aan schade bezorgt. De slimste mensen gaan hun keuze maken als de Rutte politieke cultuur aanhoudt en vertrekken naar het buitenland. Drie eeuwen lang was Nederland een toevluchtsoord voor toptalent uit Frankrijk, Duitsland en elders. Nu volgt een omkering daarvan. De hang naar zelfonderwerping door medici, media, rechters, universiteiten, en ga zo maar door, hangt deels samen met de ‘opwaartse sociale mobiliteit’. Mensen en groepen werken zich op naar hogere posities. Vrijwel niemand doorziet dat hiervoor een prijs wordt betaald. Wie wil stijgen, zal in zichzelf moeten investeren. Dat vergt veel studie en doorzettingsvermogen. Het studeren krijgt voorrang, er blijft geen tijd over voor kritiek of rebellie. Pas na vele jaren komt de beloning in zicht. Wie werkt bij een ministerie moet kiezen voor slaafse gehoorzaamheid en zelfbeheersing, ook als de minister als een malloot bekendstaat. Het zwijgen van ambtenaren heeft vergemakkelijkt dat er veel achter de schermen wordt geritseld. De uitgaven aan onduidelijke  en oncontroleerbare bestemmingen zijn kolossaal.

Opwaartse stijging gaat niet zomaar. Simpele factoren doen zich gelden, zoals drank en drugs. Het is een open geheim dat cocaïnegebruik in Den Haag de afgelopen drie jaar tot ongekende hoogten is gestegen. Vaak branden snelle ‘stijgers’ snel ‘Stijgers’ uit lagere sociale klassen hebben vaak veel meer moeite om zich te bewijzen. Hun geestelijke en ook lichamelijke gezondheid staat onder druk. ‘Mobiliteit’ veroorzaakt stress en verstoring van de maatschappelijke binding.