Robert van Gemeren
Onderhuids valt nog iets meer op. Ook het DNA van een partij doet er niet meer toe. Men ziet die aanduiding als kenmerk van een partij steeds meer opduiken. Het is trendy en wordt gretig omarmd door marketingmensen en partijtoppers. Die omarming is echter heel vaak alleen maar voor de buitenwacht, want de daadwerkelijke invulling en schatplichtigheid aan de uitgangspunten ontbreekt.
Met het DNA bedoelt men in feite de grondbeginselen van de partij. Dat zijn de bouwstenen. Van daaruit loopt een rode draad naar de uitvoering. De partij is opgericht om iets te bevorderen of bewerkstelligen. Dat kan berusten op ideologische of politiek-filosofische aannames, zoals liberalisme, conservatisme, socialisme of christen-democratie. Het kan ook een doelgroep zijn die men wil bedienen. Soms staat dat duidelijk in de partijnaam: dieren of christenen. Soms is het minder duidelijk, zoals in het geval van DENK.
Bijna elke partij heeft een beginselverklaring van waaruit de doelstelling duidelijk moet zijn. En iedere medewerker, partijlid, prominent en bestuurslid moet daarachter staan en dat uitdragen. In de marketing zegt men dan dat de boodschap en missie van een organisatie eenduidig moeten zijn, en de uitingen eensluidend. Voor nu, maar ook vanuit het verleden. Vanaf de oprichting. We kunnen een aantal politieke partijen onder de loep nemen om te zien of dat nog gebeurt.
De Democraten66 werd in 1966 opgericht vanwege een broodnodige vernieuwing in de toen nog altijd verzuilde politiek-maatschappelijke structuren, die niet langer aan de wensen van kiezers voldeden. Allerlei systemen moesten maar eens worden opengebroken. Referenda waren Hans van Mierlo’s grote droom. Tegenwoordig gruwelt de partij daarvan, want het D66 van nu meent dat het volk te dom is om goede meningen te hebben en dus ook om beslissingen te nemen. De eigen domheid aan de top van D66 komt niet aan bod. Windmolens zijn zeer inefficiënt, zoals veel deskundigen al aantoonden, en bovendien slecht voor de gezondheid. Het geluid, het gedraai en het uitzicht maken mens en dier ziek. Burgers willen ze niet in hun buurt. Toch drammen deze ‘democraten’ door over de rampzalige noodzakelijk geachte energietransitie.
De bekendste discrepantie ligt echter bij de PvdA. Deze partij ontstond oorspronkelijk voor arbeiders, daarna werd het algemeen progressief, met het feminisme als speerpunt. Nu is het volop overgegaan tot verspreider van woke veronderstellingen en initiatieven met betrekking tot ‘inclusiviteit’ en ‘diversiteit’. Niet alleen gematigde maar ook streng fundamentalistische moslims werden verwelkomd en met subsidies vertroeteld. Hun standpunten staan echter haaks op de gelijkstelling van vrouwen(rechten) ten opzichte van mannen. Vooral bij de nieuwere immigranten moeten vrouwen zich onderdanig opstellen. Nederlanders gaan goed merken, al voor het omslagpunt van 2050 en ook daarna, wanneer de autochtone Nederlander een minderheid vormt, dat de Dolle Mina’s voor niets hebben gestreden.
Bij GroenLinks kan je je afvragen hoe groen die partij eigenlijk is. Met een voortdurende immigratie, en een geschatte groei naar 21 miljoen inwoners tegen 2060, wordt het hier beslist niet groener. GroenLinks blijft tegen kernenergie, ook al wijzen alle studies uit dat dat het beste voor de toekomst is. De Noordzee wordt vanwege de massa windmolens een ecologische woestenij. Lange tijd was het verbranden van bomen door middel van pellets ook ‘groen’. Ondertussen is dit een partij geworden voor allochtonen en in de stad wonende bakfietsende hoogopgeleiden. Wanneer er plannen worden aangekondigd voor windmolens in hun eigen habitat, zoals in IJburg, dan zijn GroenLinks’ers ineens tégen.
De SP blijkt voor internationaal socialisme te zijn. Iedereen uit het voormalige Oostblok, Midden-Oosten en Afrika is hier welkom. Dat zij met lagere eisen en lagere lonen tevreden zijn en dus de autochtone arbeiders van Nederland brodeloos maakten, moet maar voor lief worden genomen. In de tijd van Roemer stond de partij in de peilingen ooit op 24 zetels. Bij de recente verkiezingen eindigde het – na het tiende verlies op rij – met twee volle zetels, door een restzetel toch nog net drie.
Dan de Partij voor de Dieren. De doelstelling is duidelijk, maar Esther Ouwehand was ineens ontzettend pro-Palestina. Ze verscheen zelfs in de Tweede Kamer met een overhemd in de Palestijnse vlagkleuren en beet zich op een dusdanige manier in dit onderwerp vast, dat velen haar als ‘heks’ bestempelden. Niet alleen dat, haar drive was nogal bizar als men weet hoe daar met dieren wordt omgegaan. De oorspronkelijke oprichters zeiden de partij dus vaarwel, en kwamen met een nieuwe partij, wel weer puur op basis van liefde voor dieren. Ouwehand haalde nog maar net drie zetels.
De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie was jarenlang zeer EU-kritisch en ijverde ten behoeve van de midden- en kleinbedrijf ondernemers, de middenstand. Rutte – van oorsprong eigenlijk een D66-er maar bij de VVD kon je makkelijker carrière maken – bewerkstelligde een omslag naar pro-EU en zette de partij op de oude D66-plek. De kleinere ondernemers moesten niet zo zeuren; weg met de parelkettingen en de rode corduroy broeken. Het waarom daarvan laat zich raden: iets met persoonlijke aspiraties. Niemand hield het tegen. Het liberalisme is er alleen nog in naam.
GPV, RPF en EVP fuseerden tot de ChristenUnie. De eerstgenoemden waren puur rechts, conservatief. EVP was het linkse broertje, en die won. De partij zit nu volledig in het linkse discours. Het wordt algemeen beschouwd als het oude PvdA met een christelijk sausje. Het is ver verwijderd van wat het vroeger is geweest.
Dit zijn allemaal grote verschuivingen vanuit het verleden naar nu toe. Blijkbaar waren de partijen niet goed ‘verankerd’. Het bestuur kiest de lijsttrekker, de ALV stemt er bijna altijd mee in. Daarna heeft de partijleider carte blanche om te doen wat hij of zij wil. Dit veroorzaakt het opschuiven van de partij. Tevens krijg je er merkwaardige onregelmatigheden mee in voorstellen, beleid, moties en stemmingen in het parlement.
Nog een goed voorbeeld is de BoerBurgerBeweging. Deze partij zou de ‘stem van het platteland’ zijn. BBB’ers zijn er voor de agrariërs en de sociale cohesie met de burgers rondom hen. Hun doelgroep woont dus in de stillere gebieden grenzend aan de Randstad-provincies. Ze accepteerden echter om te besturen, zowel de ministeries Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid & Natuur als Volkshuisvesting & Ruimtelijke Ordening. Agrarische grond en natuur vallen echter niet samen met grond voor huizen en bedrijven. Het is het een of het ander. Logischerwijs scoorde BBB daarmee dus niet, in weerwil van hun slogan ‘BBB levert’. De daden kwamen dus niet overeen met de boodschap, en dan gaat het fout.
Mona Keijzer kwam zelfs met een plan voor 1,56 miljoen nieuwe huizen in die stillere gebieden. Daar zat de BBB’er uiteraard helemaal niet op te wachten, want die hecht aan rust & ruimte, en tevens aan de wat conservatievere manier van leven, met veel eigen mensen. Randstedelingen worden al bijna als indringers gezien. Bovendien zal van die anderhalf miljoen huizen een groot deel bevolkt gaan worden door nieuwkomers uit andere landen. De eigen identiteit zal verloren gaan. De partij haalde mede daardoor slechts drie volle zetels, plus nog een vierde als restzetel. Van 485.000 stemmen in 2023 naar 280.000 in 2025.
Partijen missen een overkoepelend orgaan dat nog boven het bestuur staat. Een eigen ‘Raad van State’ die halfjaarlijks een waardeoordeel geeft over de daden van de bestuur- en partijvertegenwoordigers. Een Raad van Toezicht zoals die er in het bedrijfsleven bestaat. Een clubje van vijf verstandige mensen, per twee jaar telkens een nieuw lid, die het bestuur beoordeelt. Bij politieke partijen zou zo’n instituut het DNA moeten begrijpen en bewaken. Een negatief oordeel zou een oorvijg van het bestuur moeten zijn, dat daaraan consequenties zou moeten verbinden. In zwaarwegende gevallen zou dat zelfs moeten leiden tot een ALV buitenom de nu meestal hoog opgeworpen barrière van eerst een groot aantal interne stemmen daarvoor te moeten halen.
Wat vertel ik mijn medemens?
- Partijen zijn niet goed ‘verankerd’. Zij verlaten door de jaren heen hun oorspronkelijke uitgangspunten. Partijleiders houden zich niet aan het DNA van de partij.
- Ze zouden allemaal een Raad van Toezicht moeten hebben bóven het bestuur, die kan ingrijpen bij te ver afdrijven.
– einde artikel –
Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand
Volg ons op social media
Kijk en beluister Gezond Verstand via
Gerelateerde berichten
