Frank Stadermann
De staatssecretaris had ook succes ten aanzien van de Stichting Vaccinvrij. Vaccinvrij had een actieve Facebookgroep. In die groep deelden ouders van ongevaccineerde en gevaccineerde kinderen hun ervaringen. De verhalen over de laatste groep waren vaak schrijnend. In 2020 telde de groep 30.000 leden. Toen trad er een afname in de groei op, werden berichten verwijderd en uiteindelijk werd de gehele groep door Facebook verwijderd.
Hoe onlogisch het was om de antivaxers aan te pakken, werd later mooi verwoord door de arts Jona Walk. Beleidsmakers, artsen en wetenschappers, zei zij in de Volkskrant, “zien desinformatie op internet als een reden voor het verlies van vertrouwen in vaccins en instanties zoals het RIVM. Maar zij verwarren oorzaak en gevolg: mensen verliezen geen vertrouwen in instanties vanwege desinformatie op internet, mensen gaan informatie op het net zoeken wanneer zij het vertrouwen in instanties hebben verloren.”, aldus Walk.
Aan de overheid was dit natuurlijk niet besteed. Het semi-geheime genootschap Denktank Desinformatie bestond uit zo’n 35 personen, “een groep professionals met medische, wetenschappelijke en communicatie-expertise die op onafhankelijke, vrijwillige basis reageren op desinformatie of misinformatie”, zoals de toenmalige staatssecretaris meedeelde aan de Tweede Kamer. Die personen maakten deel uit van de denktank als vertegenwoordiger van een organisatie of op persoonlijke titel. Deelnemers waren, behalve het ministerie: Facebook, Google, Instagram en YouTube. Wat de staatssecretaris er niet bij vertelde, was dat ook de NCTV, het RIVM en de Inspectie in de denktank zaten.
De denktank is geen officiële instantie. Welke personen lid zijn en wat er besproken wordt, blijft geheim.
Toen de coronacrisis begin 2020 uitbrak, stond de denktank bij wijze van spreken klaar om in te grijpen. En dat gebeurde ook. Want de denktank zag het als zijn taak de bereidheid van de bevolking om zich tegen Covid-19 te laten prikken, te bevorderen. Men ging ongewenste misinformatie en desinformatie over Covid, de maatregelen, de vaccinaties en alles wat daaraan was gerelateerd, controleren, eventueel bestrijden of censureren. Ruimte om af te wijken van ‘de wetenschap’ was er niet. Daarnaast hield dit geheime gezelschap zich bezig met het ondergraven van de posities van medisch specialisten die zich kritisch uitspraken over het coronabeleid.
Dat de Inspectie hieraan meewerkte, noemde onderzoeker Cees van den Bos “niet eerlijk”. Hij vond dat “het dossier IGJ tot op de bodem moet worden uitgezocht en dat alle artsen die schade door het handelen van de IGJ hebben opgelopen, volledig en onvoorwaardelijk gerehabiliteerd moeten worden”.
Bij de aanpak van desinformatie werd iedere keer afgewogen of, en welke reactie passend was. Daarbij was van belang dat de leden van de Denktank Desinformatie informatie deelden en afstemden. Hoe de denktank te werk ging, werd destijds helder en zonder gêne door de staatssecretaris uitgelegd aan de Tweede Kamer: “Leden van de denktank, waaronder de grote online platforms als Google, YouTube, Instagram en Facebook reageren op berichten met desinformatie of misinformatie op sociale media of elders (bijvoorbeeld folders) en nemen deze signalen mee in de communicatie naar hun eigen doelgroepen. Indien nodig wordt misinformatie minder prominent geplaatst en wordt desinformatie geblokkeerd. Daarnaast wordt in reactie op mis- en desinformatie juiste informatie aangeboden via links naar websites die de meest recente stand van zaken rondom vaccinaties betrouwbaar weergeven (zoals de websites van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), het RIVM of rijksoverheid.nl).”
Er zijn diverse (huis)artsen geconfronteerd met het ingrijpen door social media. Hun posts met kritische kanttekeningen ten aanzien van het coronabeleid van de overheid werden verwijderd. Hoe dat ging, blijkt uit een e-mail van een ambtenaar van het ministerie van VWS aan Facebook: “zou je dit aan twitter kunnen doorsturen, misschien kunnen ze deze man blokkeren? En nemen jullie vanuit de IGJ contact met zo iemand op?”. Deze e-mail was voor Tweede Kamerlid Pepijn van Houwelingen reden voor het stellen van vragen.
Hiervoor werden de termen ‘misinformatie’ en ‘desinformatie’ naast elkaar gebruikt. Wat is het verschil? Ik ga proberen dat uit te leggen. Bij desinformatie is de verspreider opzettelijk informatie aan het verspreiden waarvan hij weet dat die onjuist is. Bij misinformatie ontbreken die opzet en die wetenschap. Dat bedenk ik niet zelf, het wordt ons verteld door een ‘desinformatie-onderzoeker’ van de Leidse Universiteit die dat overigens verder niet toelicht.
De Denktank Desinformatie richt zich op het bestrijden van zowel misinformatie als desinformatie. Maar de maatregelen die worden getroffen, verschillen: “misinformatie wordt minder prominent geplaatst en desinformatie wordt geblokkeerd”, aldus de staatssecretaris. Met andere woorden: de zwaarte van de maatregelen tegen verspreiders van onjuiste informatie, hangt dus niet af van de inhoud van de (onjuiste) informatie maar van de bedoeling van degene (wel of geen opzet) die de (onjuiste) informatie verspreidde.
Huisarts Henk de Vos uit Zuid-Beijerland was in de ogen van de Inspectie zo’n verspreider van misinformatie. Of was het zelfs desinformatie? De Vos had in juni 2021 ouders in zijn praktijk per e-mail gewaarschuwd voor de gevaren die de Covid-prik voor hun kinderen met zich mee kon brengen. Dit kwam de Inspectie ter ore. De Inspectie kaartte de melding aan binnen de denktank en daar werd besproken of er maatregelen tegen De Vos moesten worden getroffen. De Vos zelf wist van niets. Hij was geschokt toen hij naderhand bemerkte “dat er op zo’n manier op dat niveau over mij werd gesproken zonder dat ik ergens van af wist. Ik vroeg destijds de Inspectie inzage in mijn dossier, maar dat kreeg ik dus niet.”Of de denktank toen ten aanzien van huisarts De Vos in actie is gekomen door hem te bannen op social media, is niet bekend. Wel merkte De Vos dat zijn posts op LinkedIn regelmatig werden verwijderd. Dit overkwam ook andere artsen.
Zoals bijvoorbeeld Gio Meijer. Zij werd in maart 2020 onaangenaam verrast toen er een post van haar op Facebook werd gecensureerd. Het ging om een peerreviewed onderzoek in een vooraanstaand tijdschrift. In het artikel stond dat mensen die waren gevaccineerd met het H5N1-griepvaccin, 30% meer kans op corona hadden. Dat leek Meijer interessante informatie. Maar dat was een misrekening. Het artikel werd door Facebook zwart gemaakt, met een rood kruis erdoor alsof het onjuiste informatie was. Dit was Meijers eerste maar niet haar laatste confrontatie met censuur op wetenschappelijke berichten. Zo werd ze op enig moment ook van LinkedIn verwijderd.
Binnen de denktank werd wel geconstateerd dat er een spanningsveld bestond tussen het recht op vrije meningsuiting en het verspreiden van desinformatie. De oplossing daarvoor was eenvoudig: “als het bericht schade berokkent aan de volksgezondheid, halen we het hele bericht weg”.
Tweede Kamerlid Wybren van Haga stelde vragen over de Denktank Desinformatie. Hij wilde onder meer weten of de denktank aan het ministerie ook namen doorgaf van mensen die zogenaamd “desinformatie” zouden verspreiden.
De minister antwoordde: “In het kader van het tegengaan van de verspreiding van desinformatie kan het voorkomen dat er namen of accounts gedeeld worden. De focus hierbij ligt op het tegengaan van het verspreiden van feitelijk onjuiste informatie, niet op de namen of accounts.” Een ontwijkender antwoord was nauwelijks denkbaar.
Dit artikel is een hoofdstuk uit het zojuist verschenen boek “De Corona Inquisitie” van de hand van de auteur.
Wat vertel ik mijn medemens?
- Ambtenaren van het ministerie van VWS werkten in het geheim samen met Google, Facebook, Instagram en YouTube om coronakritische artsen te censureren.
- Huisarts Henk de Vos was geschokt toen hij bemerkte dat er op dat niveau over hem werd gesproken zonder dat hij daar vanaf wist.
– einde artikel –
Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand
Volg ons op social media
Kijk en beluister Gezond Verstand via
Gerelateerde berichten
