Het ICC is een Kangeroo Court

Het ICC beoogt een rechtbank te zijn met supranationale jurisdictie voor extreme misdaden. Het is, op papier, een instituut waar je onmogelijk bezwaar tegen kunt hebben. De afgelopen 23 jaar hebben echter laten zien dat het ICC zich weliswaar profileert als een rechtbank, maar dat het in de praktijk niet meer is dan een door de VS gecontroleerde politieke pion. Het ICC handelt (of laat na te handelen) in lijn met Amerikaanse belangen gerelateerd aan westerse wereldhegemonie. Het komt ook voor dat het ICC de facto geblokkeerd wordt door de VS als een zekere rechtsgang ‘de verkeerde kant’ op gaat. De VS heeft het Statuut nooit ondertekend en is ook geen deelnemer aan het ICC, maar heeft wel in hoge mate de politieke touwtjes in handen. Het Engels heeft een cynische term – Kangeroo Court – voor rechtbanken die als een kangoeroe over een zuivere rechtsgang heen springen om tot een vooraf bepaalde veroordeling te komen, doorgaans een veroordeling van politieke aard.

Het proces tegen Slobodan Milošević, de voormalige president van Servië, is een notoir voorbeeld. Het was een politieke vervolging op basis van flinterdunne aanklachten die juridisch weinig inhoud hadden waardoor er geen sprake was van misdrijven die vallen binnen de jurisdictie van het ICC. Het was juist de NAVO die zich indertijd schuldig gemaakt heeft aan grove oorlogsmisdaden. Allereerst door in strijd met het internationaal recht een oorlog tegen Servië te beginnen en vervolgens door hoofdzakelijk burgerdoelen aan te vallen. Het doel van deze NAVO-oorlog was om Kosovo van Servië af te splitsen, hetgeen ook is gelukt waardoor de NAVO daar haar gedroomde basis heeft kunnen bouwen. Verantwoordelijken als Bill Clinton en Tony Blair zijn nooit door het ICC ter verantwoording geroepen. De rechtsgang tegen Milošević had derhalve het meest weg van een tribunaal waarin ‘overwinnaars’ achteraf extra legitimatie vinden voor hun illegale oorlog tegen Servië.

Het ICC heeft de Irak-oorlog van 2003 volledig genegeerd. De invasie van Irak heeft destijds onder valse voorwendselen plaatsgevonden. Hierbij staat het feit centraal dat Amerika al voor aanvang wist dat er geen massavernietigingswapens waren in Irak. Het was een uiterst bloedige en alles vernietigende oorlog. Zonder twijfel een illegale oorlog die aangeduid kan worden als een “misdaad van agressie”. Bovendien een oorlog met ongebreidelde aanvallen op burgerdoelen met talloze doden als gevolg, waaronder vele kinderen. Het zijn misdaden die binnen de jurisdictie van het ICC passen, maar het ICC heeft nooit arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen George Bush, Dick Cheney, Donald Rumsfeld, Colin Powell, Condoleezza Rice of Tony Blair. De Irak-oorlog had duidelijk een heel ander doel dan waarmee werd geadverteerd en het ICC heeft zich kennelijk ‘gewillig’ ondergeschikt gemaakt aan de Amerikaanse politieke wens om de werkelijke motieven onder het tapijt te houden.

Vorig jaar zijn Benjamin Netanyahu en zijn voormalige minister van Defensie Yoav Gallant in staat van beschuldiging gesteld door het ICC, uiteraard in samenhang met de oorlog in Gaza. De meest zichtbare misdaden zijn de grootschalige aanvallen op burgerdoelen, genocide, deportatie en uithongering als oorlogswapen. De bewijzen van deze zaak zijn evident, maar het ziet er niet naar uit dat het ooit tot een proces gaat komen. De VS is feitelijk medeplichtig aan deze oorlog en is, op grond van zijn Israël-eerstpolitiek, hier vierkant voor gaan liggen met zware dreigementen aan landen die overwegen gevolg te geven aan het arrestatiebevel. Een kansrijke zaak, die nooit voor zal komen. Rond dezelfde tijd is ook Vladimir Poetin aangeklaagd, maar dan met een flauwekulaanklacht over het ‘ontvoeren’ van kinderen uit de Donbas. Het ging om het in veiligheid brengen van kinderen, veelal wezen, na acht jaar van aanhoudende Oekraïense bombardementen op een gebied dat zich per referendum aangesloten heeft bij de Russische Federatie. Het flauwekulgehalte weerhield de VS er echter niet van om dit arrestatiebevel wel toe te juichen.