Richard Rijsdijk
Het bijwonen van de herdenking is een barometer van Ruslands geopolitieke succes in de opbouw van een multipolaire wereld. Een keur van regeringsleiders heeft toegezegd de viering bij te wonen, waaronder de Chinese president Xi Jinping, president Modi van India en de Braziliaanse president Lula da Silva. Tevens veelzeggend is de stemverhouding in de VN aangaande Ruslands speciale militaire operatie van 2022. Aanvankelijk veroordeelden 144 van de 196 landen Rusland voor de inval en nu nog slechts 93.
De uitnodiging was ook naar diverse regeringsleiders van Europese landen uitgegaan, maar Brussel meende te moeten spreken namens allen en verbood bijwoning bij monde van Kaja Kallas. Zij is de voormalige premier van Estland, waar nazi-verering en nazi-monumenten als iets normaals worden gezien. Sinds 2024 is zij Hoge vertegenwoordiger van de EU voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid. Ze heeft een pathologische afkeer van Rusland en haar diplomatieke kwaliteit is vooral de botte bijl, waarvoor ze meerdere malen vanuit EU-kringen heftige kritiek ontving. Ze verbood zonder omhaal diverse Europese regeringsleiders deel te nemen aan de herdenking, op straffe van sancties.
Ondanks het verbod en de rechtstreekse dreiging van sancties namen diverse regeringsleiders de uitnodiging aan. Onder hen is de Slowaakse premier Robert Fico, volgens Brussel een dissident. Zo nam hij een wet aan die de invloed van buitenlandse ngo’s aan banden legt en hij distantieert zich ook van de woke-doctrine. Hij kapittelde Kallas: “Ik ben de rechtmatige premier van een soevereine staat. Niemand vertelt me waar ik wel of niet heen mag reizen.” Hij voegde eraan toe dat men iedereen die bijdroeg aan het verslaan van de nazi’s – zonder onderscheid, inclusief de Russen – hulde zou moeten brengen.
Nergens was het verzet tegen de nazi-bezetting heftiger en hardnekkiger dan in de Balkan. Kallas dreigde het kandidaat-lidmaatschap van diverse Balkanlanden, waaronder Bosnië-Herzegovina, Montenegro en Servië, te annuleren wanneer ze de viering zouden bijwonen. De Servische president Vučić verklaarde naar Moskou te vertrekken: “We zijn trots op onze strijd tegen het fascisme. Een reden om op de uitnodiging in te gaan.” Intussen wordt Servië geplaagd door opruiende invloeden van buitenlandse komaf. Of de traditioneel EU-kritische premier Orbán van Hongarije de herdenking zal bijwonen, is nog onduidelijk.
De reactie van de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov op het opgelegde verbod was niet mals. Rossiya 1 TV vroeg op 20 april hoe hij de EU zou karakteriseren na zo’n verbod: “Er is geen woord dat dit fenomeen adequaat zou kunnen karakteriseren. Inderdaad, ik bedoel dit niet ironisch, het is onbegrijpelijk hoe de EU openlijk de ideologie van het nazisme wil doen herleven, de plek waar het is geboren, waar het is vernietigd en categorisch is verboden door het Tribunaal van Neurenberg. Nu blazen de leiders van de Brusselse bureaucratie het nieuw leven in. Dit is een zeer trieste, maar ook alarmerende gebeurtenis. Wij zullen dit niet accepteren. We zullen alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat de ideologie niet opnieuw de kop opsteekt, zodat ze voor eens en voor altijd wordt vernietigd en Europa terugkeert naar zijn waarden. Die waarden zijn niet: “iedereen over één kam te scheren”, “iedereen onder de wapenen brengen”, “de bevolking opzetten tegen landen buiten Europa en tegen iedereen wiens waarden, opvattingen en overtuigingen de Europese leiders, ‘Führers’ en andere ‘commissarissen’ niet aanstaan”.”
Feitelijk verwoordt Lavrov onverbloemd wat de Amerikaanse vice-president JD Vance in wat meer bedekte bewoordingen al zei op 14 februari tijdens de Veiligheidsconferentie in München.
Het afglijden van de EU richting nazistische doctrines is ook gezien vanuit historisch perspectief een reden tot zorg, aldus Timofey Bordachev, programmadirecteur van de Valdai Club, een Russische denktank. Volgens Bordachev is West-Europa Ruslands historische tegenstander: eerst Napoleon, toen Hitler en nu de EU-bureaucraten. Allen met als doel Rusland te onderwerpen, maar onveranderlijk stuitten zij op hevig en hardnekkig verzet. Op dit moment, in het aangezicht van de eigen ondergang, zoekt West-Europa een zondebok: Rusland. Hun oplossing is met militair geweld de ingebeelde Russische dreiging het hoofd te bieden.
De droom van Europese integratie heeft gefaald, aldus Bordachev. Het socio-economische model faalt, de bevolking vergrijst, het uiteenvallen van het sociale zekerheidstelsel, de de-industrialisatie en economische malaise versnellen dit proces. Dat dwingt Brussel tot een steeds radicalere houding. Alle instituties die de pilaren vormden onder de EU, verkruimelen en worden alom met meer en meer minachting bekeken. Diverse landen verzetten zich tegen het verlies van hun soevereiniteit. Topposities gaan niet naar visionaire leiders, maar naar incompetente maar loyale, plooibare figuren.
Terwijl de VS, Rusland, China, India en zelfs Latijns-Amerika actief vormgeven aan en debatteren over hun koers op de langere termijn, blijft West-Europa steken in nostalgie. Zijn politici bouwen niet aan de toekomst, maar houden vast aan het handhaven van de status quo van een wereld die niet meer bestaat. De versterking van de diplomatieke banden tussen het Witte Huis en het Kremlin veroorzaakt verdere onzekerheid in Brussel. Europa is niet langer het geopolitieke hart maar dat maakt het niet minder gevaarlijk. Integendeel, het maakt een potentieel militair treffen alsmaar meer reëel.
Rusland kan zich echter niet veroorloven weg te kijken van West-Europa, ook al lijkt dat logisch na het succesvol aanknopen van economische en strategische banden met het mondiale Zuiden en Oosten. Rusland zal, ook wanneer de ingeslagen weg van West-Europa niet leidt tot een militair treffen, altijd te maken hebben met zijn West-Europese buren. Rusland is de lessen uit het verleden niet vergeten, moet agressie niet tolereren en waakzaam blijven, totdat West-Europa zich herstelt – of in de vergetelheid verdwijnt, aldus Bordachev.
De plannen voor militaire aanwezigheid van West-Europese landen in Oekraïne kunnen leiden tot een militair treffen, aldus Sergej Sjojgoe, voormalig minister van Defensie van Rusland en nu secretaris van Ruslands nationale veiligheidsraad. Onder het mom van ‘vredesmacht’ is de ware intentie het militair onder controle brengen van Oekraïne, het vestigen van permanente militaire uitvalsbases en het onder controle brengen van Oekraïense grondstoffen. Het plan van de ‘Coalition of the Willing’, geleid door het VK en Frankrijk, verkeert al in een vergevorderd stadium. De Britse premier Starmer en de Franse president Macron zeggen klaar te zijn om grondtroepen en gevechtsvliegtuigen in Oekraïne te stationeren “om een eventueel staakt-het-vuren te ondersteunen”.
Maar de ware intenties van met name het VK kunnen niet worden weggewuifd, hetgeen blijkt uit het onlangs tekenen van een overeenkomst tussen Londen en Kiev om een permanente militaire infrastructuur in Oekraïne te vestigen. Alle reden voor de Russen om de ‘vredesmacht-intenties’ te wantrouwen.
De Russen vergelijken de handelwijze van de EU met die van nazi’s. Er is echter wel een significant verschil. Hitler – en ook Mussolini – beloofden de bevolking voorspoed en welstand en maakten dat ook gedeeltelijk waar. Zeker in Duitsland, dat catastrofaal getroffen werd door het Verdrag van Versailles en de beurskrach van 1929, was Hitler populair. Dat gold ook voor Mussolini, die in 1922 aan de macht kwam en direct een reeks maatregelen trof waardoor Italië een periode van economische groei en welvaart doormaakte. De EU richt zich echter niet op de welvaart en het welzijn van de Europese burger. Integendeel, elke nieuwe EU-doctrine brengt de Europese burger verder aan de bedelstaf. Dat de loyaliteit van de Europese burger jegens Brussel snel erodeert wordt alsmaar duidelijker. In De Kunst van het Oorlogvoeren schrijft Sun Tzu, de beroemde Chinese wijsgeer-generaal: “Wanneer de bevolking niet tevreden is, kan een oorlog nooit gewonnen worden.”
– einde artikel –
Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand
Volg ons op social media
Kijk en beluister Gezond Verstand via
Gerelateerde berichten
