De situatie op de grond in Oekraïne

Het veelbesproken staakt-het-vuren, dat op 24 maart in Saoedi-Arabië werd bedisseld, lijkt op niets uit te lopen. Poetin had voorgesteld eerst met een moratorium van dertig dagen ten aanzien van de energievoorzieningen te beginnen. Dit werd door Rusland wel nagevolgd, maar Kiev lijkt zich sindsdien nog eens extra op Russische olie- en gasinstallaties te richten en demonstreert daarmee dat het in wezen lak heeft aan de afspraken. De afspraken over de graantransporten komen niet van de grond omdat de EU weigert de sancties op Russische graanexport en meststoffen op te heffen. Volgens Trump worden zijn vredespogingen aan alle kanten gedwarsboomd.

Discussies in het Westen draaien om de toekomst van ex-president Zelenski. Volgens The Economist treft Oekraïne serieuze voorbereidingen voor de herverkiezing van Zelenski voor een tweede termijn als president. Zijn mandaat was vorig jaar al afgelopen en Poetin beschouwt hem daarom niet meer als legitieme president.

Na Zelenski’s confrontatie met president Trump in het Witte Huis, toonden de resultaten van een – vanzelfsprekend niet-betrouwbare – nieuwe peiling in opdracht van The Economist overweldigende steun voor de Oekraïense leider. Meer dan zeven van de tien Oekraïners keuren het optreden van Zelenski goed, acht van de tien zien hem nog steeds als de legitieme president van het land en willen geen verkiezingen onder de staat van beleg. Volgens dezelfde peiling zou Zelenski de verkiezingen winnen wanneer ze vandaag zouden worden gehouden, terwijl de voormalige opperbevelhebber van het Oekraïense leger, Valeri Zaloezjnyj, slechts een verre tweede plaats zou behalen.

Het is allang duidelijk dat de Amerikanen Zelenski het liefst kwijt willen, maar uit berichten zoals die van The Economist wordt duidelijk dat de Britten en de EU-kopstukken hem nog steeds de hand boven het hoofd houden. Trump verwijt Poetin dat hij het vredesproces vertraagt en dreigt met sancties indien er geen gesprek met Zelenski tot stand komt. Maar dit heeft Zelenski zelf met een decreet, waarin alle gesprekken met Poetin worden verboden, in september 2022 onmogelijk gemaakt. De strategie van Zelenski lijkt nu te zijn om zo snel mogelijk verkiezingen te houden, voordat de bevolking tot het besef komt dat de oorlog is verloren.

Volgens Russische commentaren zijn de kansen van Zelenski om verkiezingen te winnen nihil: “Hij zou zelfs verliezen van een koekoeksklok als dat zijn tegenstander zou zijn.”