Incompetente technocraten doen conflict met Rusland escaleren

De afgelopen decennia heeft in de Europese politiek en bestuur een opmerkelijke verschuiving plaatsgevonden. Wat ooit de bakermat was van filosofische en wetenschappelijke kennis en debat, heeft plaatsgemaakt voor eendimensionaal technocratisch beleid. Het systeem draait politiek steeds meer om het beheren van de status quo, in plaats van het oplossen van fundamentele problemen. Dit systeem versterkt de perceptie dat structurele verandering ‘onrealistisch’ is. Incompetentie – het niet kunnen zien wat het eindresultaat is van de ingeslagen weg – is binnen dit systeem een pluspunt, in plaats van een gevaar. In deze technocratische hiërarchieën is ook sprake van vervlakking en zelfs van een gestage afname van competenties.

Selectie voor incompetentie
De selectie van functionarissen op hoog niveau vindt plaats vanuit het principe van gedeelde incompetentie. Mensen die niet in staat zijn om hun belangen te behartigen of zelfs maar te zien, zijn incompetent. Daar mogen geen mensen tussen zitten die wel competent zijn, want dat verstoort het geheel. Op deze manier ontstaat er een kluster van gelijkgeschakelde incompetente bestuurders die bovenmatig ideologisch zijn en ontvankelijk voor groepsdenken.

Deze selectiemethode werd bovendien geholpen door een achtergrond van technocratische managementnoties, gekopieerd van de Amerikanen. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg technocratisch management een dominante positie in de Verenigde Staten, gedreven door de successen van wetenschap en technologie voor en tijdens de oorlog. Complexe overheidsprojecten en snelle groei van grote bedrijven vroeg om rationele, data-gedreven benaderingen. Wetenschappelijke managementmethoden, zoals die van Frederick Taylor en Herbert Simon, en instellingen als de RAND Corporation, legden de nadruk op efficiëntie, systeemdenken en kwantitatieve analyse. Deze aanpak werd ook versterkt door de Koude Oorlog, waar technocratisch management als cruciaal werd gezien voor het winnen van een technologische wedloop met de Sovjet-Unie.

Het is in het Westen het dominante bestuursmodel geworden. Kritiek op de status quo moet in dit systeem worden weggedrukt uit het publieke debat. Terugkijkend zijn kritische Amerikaanse en Europese intellectuelen vanaf 9/11 dan ook steeds meer geweerd uit het publieke debat, door poortwachters in de media, op de universiteiten, en de onderling discussiërende maatschappij in het algemeen.

Amerikaanse terugkeer naar nuchterheid
Amerikanen hebben in verband met de presidentsverkiezingen op tijd beseft dat de massale publiek-private censuur en propaganda, de drammerige klimaatpolitiek en de discriminerende diversiteitsagenda van universiteiten, bedrijfsleven en media geen deel uitmaken van een gezonde politieke cultuur. Trump heeft hier tijdens zijn verkiezingscampagne goed op ingespeeld. Het ontransparante en destructieve technocratische beleid moet worden gekortwiekt en overheidsbeleid moet weer terug naar een meer nuchtere basis.

In Europa zal zo’n politieke aardverschuiving minder snel voorkomen. Niet alleen omdat burgers zich veel minder bewust zijn van de technocratische bestuurslaag, maar ook omdat politieke partijen zijn ingebed in de technocratische structuren. In de VS speelt de grondwet nog een centrale rol als cultureel en juridisch fundament. Burgers worden van jongs af aan onderwezen over de rechten en vrijheden die voortvloeien uit de grondwet. Dit heeft geleid tot een sterk politiek besef. In Europa is wezenlijk politiek debat afwezig en speelt technocratisch bestuur een grote rol, maar buiten het zicht. Dit bestuur kijkt de Amerikaanse technocraten volgzaam naar de ogen. Pogingen om te hervormen zoals in de VS zullen daarom hoogstwaarschijnlijk op niets uitlopen en eerder uitmonden in het uiteenspatten van het Europese project.

Incompetent technocratisch bestuur is uiterst gevaarlijk – zeker in de nu nagestreefde escalatie met Rusland – omdat de gevolgen van dit gekozen beleid desastreus kunnen uitpakken. De escalatie is echter een desperate poging van het establishment om nog te redden wat er te redden valt van de door macht en netwerkcorruptie opgebouwde technocratische en corporatistische structuren die in de afgelopen decennia vrijelijk konden woekeren. Trump vormt voor technocraten een existentieel gevaar. Alles wordt nu uit de kast gehaald om de handen van de nieuw aantredende regering-Trump te binden aan het conflict met Rusland, ter wille van het behoud van de geopolitieke status quo.

Uitlokken van militair conflict
De Amerikaanse ‘Blob’ (Deep State) en de NAVO, aangevuld met gelijkgeschakelde politici van de Democratische Partij en volgzame Europese regeringsleiders, doen er in de aanloop naar de inauguratie van Trump veel aan om een grootschalig militair conflict uit te lokken. De Nederlandse admiraal Rob Bauer, huidige voorzitter van het Militaire Comité van de NAVO, is in dit proces een sprekend voorbeeld van een incompetente technocraat, omdat hij het grote gevaar van het nucleaire eindspel niet voor ogen houdt. Hij drong er bij bedrijven op aan om de productie en distributie aan te passen, om verstoringen door mondiale tegenstanders als Rusland en China te kunnen weerstaan. “Commerciële beslissingen hebben strategische gevolgen”, waarschuwde hij en hij riep op tot economische veerkracht om de nationale veiligheid te versterken. In zijn eind november gehouden toespraak in Brussel pleitte Bauer verder voor het verminderen van de afhankelijkheid van kritieke leveringen uit China, dat 60% van de zeldzame aardmetalen controleert en belangrijke farmaceutische producten levert.

Bauer gooide olie op het vuur door te stellen dat de NAVO moet gaan denken aan ‘preventieve aanvallen’ op Russisch grondgebied in de aanloop naar een gewapend conflict. “Dit is een nieuwe discussie binnen de NAVO en ik ben blij dat we ons standpunt hierover – en over het idee dat we een defensieve alliantie zijn die gaat zitten wachten tot we worden aangevallen voordat we reageren – hebben veranderd. Het is verstandiger om niet te wachten, maar om Russische lanceerinrichtingen aan te vallen als Rusland ons aanvalt.”

Achter de schermen is zelfs gesproken over het leveren van nucleaire wapens aan Oekraïne om Rusland te weerhouden van het veroveren van meer land. Het is een ongekende escalatie van de westerse strijd tegen Rusland, en het deed de voormalige Russische president en huidige vicevoorzitter van de Veiligheidsraad, Dmitri Medvedev, verklaren dat deze zet onmiddellijk de op 19 november door Vladimir Poetin ondertekende opgeschaalde nucleaire doctrine zou activeren.

Trump is aan de macht gekomen met de slogan ‘Make America Great Again’, maar zijn beleid kan paradoxaal genoeg een versnelling inzetten van de onttakeling van de geopolitieke en economische Amerikaanse macht. De verkiezingsbeloften van Trump, in combinatie met de eigenschappen en ideeën van de door hem gekozen ploeg bestuurders in zijn regering, wijzen erop dat hij paal en perk gaat stellen aan de taken van de overheid. Het beëindigen van buitenlandse oorlogen hoort bij dit nieuwe beleid. De-escalatie van het conflict in Oekraïne gaat gepaard met de ontmanteling van de macht van de permanente technocratische instituties. Dit proces wordt nog versneld door de ‘operatie transparantie’ van Elon Musk en Vivek Ramaswamy. Ook op monetair vlak lijkt zich een verandering aan te dienen. De aan te treden minister van Financiën Scott Bessent en de vice-president J.D. Vance pleiten beiden voor een andere rol voor de dollar in de wereld, omdat deze rol tot dusver volgens hen de de-industrialisering van de VS heeft veroorzaakt. Bessent heeft zelfs gesproken over nieuwe mondiale monetaire afspraken à la Bretton Woods. Dit kan de aanzet zijn voor een door technocraten gevreesde (snelle) waardedaling van de dollar en de versnelling naar een multipolaire wereldorde.

De Europese technocratie zal deze geopolitieke verzwakking van de VS niet aan zien komen, in paniek raken en zo eerder bijdragen aan het uiteenvallen van de EU. Trumps politieke keuzes steken een spaak in het wiel van de technocraten, hetgeen moet worden toegejuicht, omdat juist hun incompetentie kan leiden tot een allesverwoestend nucleair conflict met Rusland.