George van Houts
ijzonderder, jawel, in die zin dat mensen die ongeschikt zijn voor hun baan en hun intelligentie veinzen deze stoffen en dus de kleren die ervan gemaakt waren, niet kunnen zien. Als “veinzen” een woord is. Ja, vroeger.
Dat vertelden de twee wevers die de keizer op audiëntie had ontvangen. “Majesteit, geeft u ons veel geld voor de fijnste zijde, goudbrokaat en de schitterendste gouddraad en twee weken de tijd dan kleden wij u in keizerkleren die onmiddellijk het kaf van het koren zullen scheiden.Onderdanen namelijk die ongeschikt zijn voor hun positie en alles bij elkaar liegen kunnen deze fijne stoffen niet zien en zullen denken dat u niets aan heeft!”
De keizer, ijdel en achterdochtig als hij was, gloeide van opwinding. Wat een geweldig stel wevers! Hoe heerlijk het vooruitzicht eens flink de bezem door zijn raadgeversbestand te kunnen halen. De meesten fleemden en veinsden de godganse dag. Hij werd er vaak misselijk van. Hij gaf de wevers een zak met geld en maande ze tot spoed.
Als “fleemden” wel een woord is. Wat het was. Ooit.
“De keizer loopt in zijn blote kont!” weerkaatst het tussen de keizerlijke paleizen rond het plein. De stilte wordt ijzig. De massa zwijgt. Langzaam begint men fluisterend elkaar aan te stoten: “Een kind spreekt toch de waarheid? Een kind is toch onbedorven en rein? Kinderen kunnen toch niet ongeschikt zijn voor hun positie?” Het fluisteren zwelt aan tot geroezemoes. De lijfwachten en lakeien rond de keizer worden onrustig. Hijzelf staat stokstijf onder zijn baldakijn….
De bijzonderder eigenschappen van de te weven stoffen gingen als een lopend vuurtje door de wandelgangen, de paleizen, de stad en alle straten van het land. Tijdens de weken van weven en naaien was het een komen en gaan van raadsheren, ministers, staatssecretarissen en burgers. Na hun eerste verlammende schrik over wat zij in de werkruimte van de wevers aantroffen hernamen zij zich terstond. De een nog lovender dan de ander over hetgeen zij op de weefgetouwen en op de paspop zagen ontstaan. “Schitterend! Magnifiek! Die kleuren! Die stof! Zoiets nog nooit gezien! Majesteit, wat zal deze dracht u prachtig staan! Hulde aan de snijders!”
Als “terstond” en “snijders” wel woorden zijn. Wat overigens nog steeds gewoon het geval is.
Het geroezemoes wordt zachtjes aan luider en luider. Je kunt flarden opvangen en verstaan. “Geen kleren aan…” of “blote kont…” of ”we zijn voor de gek…” Er vormt zich een kring rond het kind. Het kind lacht vrolijk en schatert: “Ik zie de keizer zijn piemel!” Er ontstaat hilariteit en mensen barsten uit in lachen en jolijt. “De keizer heeft geen kleren aan! De wevers hebben hem voor gek laten staan! Haha!” De woorden en de vrolijke uitroepen bereiken de keizer die blozend eieren voor zijn geld kiest. “Smijt ze in het gevang! Ik ben beetgenomen! Maar wat een grap! Ik sta hier naakt! Haha! Ik ben ook te ijdel! Dat kind wordt mijn Eerste Minister! Het heeft mij de schellen van de ogen doen vallen!” Vliegensvlug brengen lakeien de keizer zijn echte mantel en bedekken zijn naaktheid. Grote opluchting maakt zich van iedereen meester en er ontstaat een volksfeest dat zijn weerga niet kent met het vrijmoedige kind op zijn arm danst de keizer te midden van zijn volk tot diep in de nacht.
Er werd nog lang over nagepraat.
Dit ongeveer was H. Andersens sprookje. In zijn tijd. Die zijn veranderd. Net als de woorden snijders, veinsden, fleemden, weerga en jolijt. En bijzonderder? Dat is geen woord. Nog steeds niet.
We maken een sprong in de tijd. Kan dat dan? Ja. Hier kan dat. Het is nu.
De keizer is nu koning (of president). Maar net zo ijdel en argwanend. Hij ontvangt fashion designers die hem een outfit beloven. Een outfit met skills. De outfit cancelled foute mensen.
Zelfde soort feestelijk defilé. Housebeats dreunen door de straten: boomboomboomboom. De massa is in enorme getale opgekomen en juichend begroet men hun koning. A Big Event. Alle media zijn aanwezig en doen verslag van de The King’s New Look. “Amazing!” klinkt het. “Awesome!” en “OMG!”
Als dat woorden zijn. Ja, nu wel.
“Hij heeft geen kleren aan!” Een heldere kinderstem schalt over het plein. De muziek verstomt. De stoet vertraagt en komt stil te staan. Een stilte daalt over de menigte.
“De koning loopt in zijn blote kont!” weerkaatst het tussen de koninklijke paleizen rond het plein. De stilte wordt ijzig. De massa zwijgt. Langzaam begint men fluisterend elkaar aan te stoten: “Dat kind moet stil zijn! Een kind dat onzin verkoopt? Kinderen kunnen toch niet zo’n bullshit uitkramen?” Het fluisteren zwelt aan tot geroezemoes. De security en de voorlichters en de reputatiemanagers rond de koning worden onrustig.
Hijzelf staat stokstijf bloot onder zijn baldakijn.
“De wevers hebben hem bedrogen!” Het kind wijst lachend naar de blote koning.
“Jullie zijn er allemaal ingetrapt! Haha! En de wevers zijn rijk! Ik zie zijn piemel!”
De klanken uit de menigte worden dreigender. “Van wie is dat kind? Waar zijn de ouders?! Waar haalt het ’t vandaan!? Het moet zijn bek houden!! Het is een schitterende outfit!” Langzaam vormt zich een woedende kring rond het stamelende kind. “Hij is bloot. Er zijn geen kleren. Jullie zijn bedrogen. Toch?” Er vliegt een aardkluit door de lucht en de modderklont slaat kapot vlak voor het stilgevallen kind. Het krijgt een duw. “Je moet je bek houden klein brutaal kreng!” “Het is een sicke outfit! The king is cool!” De massa sluit het kind in. Het begint te huilen. “Er zijn geen kleren. De wevers zijn bedriegers.” Dan slaat een vrouw het kind tegen de grond. “Jij vieze kleine onruststoker. Het is een complotdenker! Het bederft the party!” Ze schopt het kind dat zich beschermend opkrult in foetushouding. Een regen van slagen, aardkluiten en stenen daalt neer. Na een minuut of vijf beweegt het niet meer. Het lijkje wordt weggesleept en in de goot gelegd. In de verte komt een moeder schreeuwend de straat in rennen. De housebeat zwelt weer aan en neemt de massa in zijn greep. Boomboomboom. De koning schrijdt piemelnaakt trots voort en de menigte deint in zijn kielzog mee.
Binnen de kortste tijd loopt iedereen die het zich kan veroorloven piemelnaakt maar apetrots rond. De wevers bouwen een imperium met achthonderd filialen. Een klein grafje met iedere dag een verse bloem herinnert aan het nare intermezzo.
Maar daar heeft al snel niemand het meer over.
“Complotdenker” is dat een woord? Nu wel. (Niet in de tijd van H. Andersen.)
Gezond Verstand nummer 9