Sander Boon
De huidige monetaire revolutie begon toen Trump in juli van dit jaar de GENIUS Act ondertekende, de wet die uitgifte en gebruik van stablecoins reguleert. Dit zijn private digitale valuta’s die de waarde van centralebank-valuta’s zoals de dollar één op één volgen. Ook de Bank of England heeft de invoering en het gebruik van deze digitale vorm van geld nu omarmd, zo blijkt uit een recent rapport. De bank der centrale banken, de Bank for International Settlements (BIS) in Bazel, weet hoe laat het is. Net als bij de opkomst van de eurodollarmarkt trekken de VS en het VK nu wederom de kar en is er sprake van interne verdeeldheid onder monetaire toezichthouders. Ook Europa is intern verdeeld, zoals gewoonlijk. Hoewel het kampt met een forse economische stagnatie worden stablecoins, in tegenstelling tot de VS en het VK, nog altijd angstvallig geweerd. Toch erkent ook de Europese Centrale Bank (ECB) schoorvoetend dat er onderhuids veel mis is met de economie. Europese toezichthouders zullen echter uiteindelijk stablecoins – net als indertijd de eurodollar – gaan omarmen. Als het net als toen maar niet te lang duurt.
De Bank of England bracht in november na lang wachten een rapport uit waarin de bank uiteenzet hoe stablecoins kunnen worden geïntegreerd in het financiële systeem (Proposed regulatory regime for sterling-denominated systemic stablecoins). Het rapport is opmerkelijk positief over deze digitale valuta’s. De kern van de nieuwe strategie is een erkenning die zelden zo expliciet is uitgesproken: stablecoins kunnen als nieuwe private geldmarkt het betalingsverkeer losmaken van het bankwezen. Dit was precies het structurele probleem tijdens de crisis van 2008. Banken moesten worden gered omdat anders het betalingsverkeer zou vastlopen. De Britse centrale bank wil dat risico nu permanent elimineren door een betalingssysteem te faciliteren dat kan blijven functioneren, ook als banken onder druk staan.
Dat het woord ‘transitie’ in het rapport meer dan dertig keer voorkomt, laat zien dat de centrale bank de opkomst van stablecoins ziet als een onomkeerbare ontwikkeling, niet als een tijdelijke of te onderdrukken trend. De boodschap van de Bank of England is dat zij toewerkt naar een gescheiden betalingsinfrastructuur waarin betalingsgeld kan functioneren zonder afhankelijkheid van kredietrisico’s. Dat is een stille revolutie. Stablecoins worden net als in de VS niet buiten het systeem gehouden, maar juist naar binnen gehaald. Na de VS zet nu dus ook de Bank of England vol in op een parallel betaalsysteem dat het traditionele banksysteem moet gaan omzeilen. Door het monetaire beleid nu op elkaar af te stemmen, kunnen Wall Street en de Londense City een cruciale rol gaan spelen in de volgende fase van het mondiale geldsysteem.
Deze voortrekkersrol is niet zonder precedent. Ook in de jaren zestig was er sprake van monetaire stagnatie. Ondanks het Bretton Woods-akkoord van 1944 – waarbij de waarde van de dollar werd gekoppeld aan goud en andere valuta hun waarde koppelden aan de dollar en de Marshallhulp, was er vlak na de Tweede Wereldoorlog een groot tekort aan dollars en krediet. Het starre monetaire systeem resulteerde in een stagnerende economie. De opkomst van een private geldmarkt in de Londense City – de eurodollarmarkt – loste dit probleem op. De Amerikaanse toezichthouders en de Bank of England lieten deze ontwikkeling aanvankelijk oogluikend toe, maar stimuleerden die uiteindelijk actief vanaf de ontkoppeling van goud en de dollar in 1971.
Dit was het begin van een explosieve groei die door de VS en het VK op een gewiekste manier in de Koude Oorlog werd ingezet. De Sovjet-Unie kon economisch niet opboksen tegen deze financiële overmacht en delfde het onderspit in 1991. Het was de opmaat tot een laatste fase van groei van de eurodollarmarkt, de aanjager van globalisering. In 2008 kwam hier door de kredietcrisis een eind aan. Sindsdien deden centrale banken er alles aan om het banksysteem te stabiliseren en te helen.
- Het artikel gaat hieronder verder -
De Gift Card is een leuke manier om Gezond Verstand een kwartaal of een jaar lang cadeau doen. De Gift Card is digitaal verkrijgbaar én als pasje met daarop een unieke code + een feestelijke cadeau-enveloppe.
Abonnees krijgen 15% korting!
Gezond Verstand 6x cadeau doen
Op papier én digitaal
Normaal €24,- voor abonnees €20,-
Gezond Verstand 24x cadeau doen
Op papier én digitaal
Normaal €80,- voor abonnees €70,-
Tevergeefs. Permanente ingrepen transformeerden commerciële banken tot verlengstuk van overheden, bankactiviteiten werden ingezet om overheidsbeleid te financieren. Deep State en Deep Finance raakten verstrengeld. Technocraten waanden zich onaantastbaar, met als gevolg megalomane beleidsdoelen op het gebied van klimaat en sociale sturing. Maar ook economische stagnatie. Voor Trump en nu ook de Bank of England bieden stablecoins een uitweg uit een verstarde en instabiele symbiose van traditioneel banksysteem en institutionele technocratie.
De BIS staat nu, net als in de jaren zestig, door verdeeldheid onder toezichthouders buitenspel. Regulering van cryptovaluta’s voor commerciële banken was overeengekomen in het Bazel-3-bankenakkoord, maar kan nu overboord. Erik Thedéen, voorzitter van het Bazels Comité voor Bankentoezicht en tevens gouverneur van de Zweedse centrale bank, vertelde de Financial Times dat er een andere aanpak nodig was voor de wereldwijde regels voor cryptobezit van banken, maar dat dit moeilijk te realiseren is vanwege verschillen in opvattingen tussen toezichthouders.
“Wat er is gebeurd, is behoorlijk dramatisch”, aldus Thedéen over de manier waarop de VS en het VK hiermee omgaan, “Deze zeer sterke toename van stablecoins en de hoeveelheid activa in dat systeem vragen om een andere aanpak.” Bovendien is de Amerikaanse Federal Reserve (Fed) niet van plan om de nieuwe cryptoregels van Bazel uit te voeren en heeft het opgeroepen tot een heroverweging. De vicevoorzitter Toezicht van de Fed, Michelle Bowman, zei vorige maand: “Wij nemen die risicowegingen van Bazel niet over (…) ze zijn eigenlijk niet erg realistisch.” Ook de Bank of England heeft besloten de regels in hun huidige vorm niet te implementeren, aldus een persoon die op de hoogte is van de zaak.
Ook de Europese Centrale Bank (ECB) loopt ver achter op de daadkracht van de VS en het VK op het gebied van stablecoins. De snelle groei ervan zou de euro kunnen destabiliseren, omdat er mogelijk grote risico’s zouden kleven aan zo’n digitale valuta. Maar ook omdat het een kapitaalvlucht uit de EU kan aanwakkeren, aldus ECB-voorzitter Christine Lagarde. Toch is Lagarde er niet gerust op dat de Europese economie op eigen houtje uit het huidige slop zal raken. De Duitse maakindustrie bijvoorbeeld zakte deze zomer naar een niveau dat voor het laatst in 2005 werd gezien. Lagarde schuift deze stagnatie af op bestuurders en technocraten van de EU-Commissie. In een keynotespeech bij het European Banking Congress in Frankfurt zei ze onlangs dat de Europese economische welvaart “berust op een wereld die geleidelijk aan verdwijnt”, waarbij ze de beleidsmakers van de EU aanspoorde om eindelijk “jaren van passiviteit” te doorbreken. In tegenstelling tot haar Amerikaanse en Britse collega’s, die stablecoins zien als motor achter economische groei, is Lagarde dus nog altijd zeer gekant tegen de introductie en het gebruik van stablecoins in Europa. Het succes van in dollars gedenomineerde stablecoins – Circle (USDC) en Tether (USDT) – kan bovendien de trend van de-dollarisering mogelijk ombuigen naar her-dollarisering, met als gevolg een decimering van de internationale rol van de euro. Dit is nog een belangrijke reden waarom de ECB ten aanzien van stablecoins de hakken in het zand zet. Economische stagnatie wordt op de koop toe genomen.
Thedéen stelde in de Financial Times dat zijn taak om consensus te bereiken over bankregels tussen mondiale toezichthouders moeilijker is geworden sinds hij vorig jaar voorzitter werd van het Bazelse comité. Hetzelfde gebeurde ten tijde van de snelle opkomst van de private eurodollarmarkt. Het wijst op ingrijpende veranderingen in de mondiale financiële en monetaire verhoudingen. De toenmalige voortrekkers, de VS en het VK, kwamen als winnaar uit de bus. Als Europa op het vlak van privaat geld het been ook dit keer niet snel genoeg bijtrekt, is de kans op herhaling groot.
Wat vertel ik mijn medemens?
- Hoewel Europa kampt met een forse economische stagnatie worden stablecoins, in tegenstelling tot de VS en het VK, nog altijd angstvallig geweerd.
- Een belangrijke reden hiervoor is mogelijke her-dollarisering, met als gevolg een decimering van de internationale rol van de euro.
– einde artikel –
Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand
Volg ons op social media
Kijk en beluister Gezond Verstand via
Gerelateerde berichten
