Scroll Top

Waarom partijen op Rechts zo vaak mislukken

120 Waarom partijen op Rechts zo vaak mislukken
Waarom partijen op Rechts zo vaak mislukken

Robert van Gemeren

Al dertig jaar lang is het rechtse electoraat in Nederland zoekende naar een Verlosser. Steeds komt er een nieuwe partij en leider, die óf niet doorbreekt, of na een doorbraak weer inzakt. Bijna alle partijen in het rechtse discours zijn opgericht door iemand die de partijleider wilde zijn en dat ook blijft. Mede daardoor zijn de partijen niet professioneel genoeg. Rechts is individualistisch en zakelijk, en verliest het daarmee van het collectivistische ideologische Links.
Dit artikel is alleen voor abonnees
Word nu abonnee van Gezond Verstand Magazine

Kies uit een jaar– of kwartaalabonnement en ontvang de meest kritische en onafhankelijke kijk op actuele onderwerpen.
Wil je liever digitaal lezen? Voor slechts €60 per jaar heb je al een digitaal abonnement.
Je krijgt na je bestelling direct toegang tot alle uitgaven op de website.

Na analyse blijkt dat de rechtse partijen anders zijn opgebouwd dan linkse. En ook anders opereren. De oprichter wil lijsttrekker zijn en dat ook voortaan blijven. De partij is dus zijn of haar eigen partij. Het zorgvuldig geselecteerde bestuur gehoorzaamt altijd aan die oprichter, vanwege diens status en positie. Vergelijk het met de directeur-eigenaar van een bedrijf. Die heeft gevoelsmatig een wezenlijk andere macht dan een ingehuurde CEO die vijf jaar op de winkel past.

Het tweede kenmerk is dat rechtse partijen simpelweg niet goed genoeg zijn. Er mist altijd een professionele afdeling marketing die ook marktonderzoeken doet, dingen aanvoelt en het DNA van de partij begrijpt en bewaakt. Want de oprichter/partijleider weet het allemaal zelf al wel, maar niet heus. BBB Caroline van der Plas beklaagt zich dan gerust over de ‘marketingmachine VVD’.

Tenslotte is het zo dat de oprichter die in de Tweede Kamer fractievoorzitter wordt, veel geld verdient met diens nieuwe baan, en dat voor langere tijd. Maar daar win je het niet mee van het collectieve ideële en ideologische Links. Zoals met voetbal, is een groep gedreven samenwerkende mensen altijd sterker dan die ene ster.

De oudere lezer zal het zich nog wel herinneren: het begon met Rita Verdonk met haar Trots Op Nederland (TON). Van 30 in de peiling naar 0 zetels bij de verkiezingen. Verdonk was een goede strenge minister, maar geen kundige CEO. En dus stierf TON een vroege dood.

Daarna kwam de PVV van Geert Wilders. Hij is alleenheerser, zelfs enig lid. De partij is dus letterlijk van hem en hij beslist. Over alles. Dat hebben we nu goed gezien bij de val van dit kabinet. Wilders was onder andere gefrustreerd en boos dat Faber continu aangevallen werd. En of dat nou wel of niet terecht is, hij trok zomaar de stekker eruit.

Ook FVD is grotendeels van één persoon: Baudet. Hij had naast lijsttrekker, nooit ook nog voorzitter mogen worden. Het leidde tot allerlei problemen, want hij veroorloofde zich excentriek en gevaarlijk gedrag, dat door Otten c.s. niet meer te beteugelen was. Al in april 2018 waarschuwde ik hen ervoor dat de persoonlijkheid van Baudet de partij in een staat van mineur en irrelevantie zou brengen; slechts 3 tot 5 zetels in de toekomst.

Van JA21 is bekend dat alle belangrijke hogere functies binnen de partij zorgvuldig door Joost Eerdmans en Annabel Nanninga zijn ingevuld met hun vriendjes of volgelingen. De partner van Annabel verdient goed geld binnen de partij, en aanvankelijk was zelfs Joosts echtgenote de penningmeester. Destijds JA21 Kamerlid Nicki Pouw-Verweij maakte zich daar sterk tegen, tezamen met Eppink, Roos, en nog veel anderen. Er veranderde echter niets en de genoemde personen verlieten de partij.

Ondertussen is er een nieuwe aftakeling op Rechts gaande. Maandagavond 9 juni droeg het bestuur van BBB binnen tien uren na haar sollicitatie Caroline van der Plas unaniem voor als wederom de lijsttrekker bij de aanstaande verkiezingen. Zij twijfelde geen seconde en ‘aanvaardde’ die benoeming met ‘grote trots en eer’. In een interview zei ze dat er geen moment overwogen was om eventueel Mona Keijzer te vragen. De 17 behaalde zetels in de Eerste Kamer kan je als equivalent zien voor 34 zetels in de Tweede Kamer. Begin juni stond de partij echter al maanden in de peilingen op 2 tot 4 zetels. Desondanks meldde het persbericht van BBB: Caroline leidde de partij van één naar zeven zetels, en dat Henk Vermeer, die wederom campagneleider wordt, “nog nooit een verkiezing heeft verloren”. Nu nog gemiddeld 3 zetels in de peiling, betekent 93% achteruitgang ten opzichte van die 34 virtuele zetels. Geen enkele partijleider blijft bij dergelijke cijfers zitten.

Er zijn inmiddels parallellen te trekken tussen FVD en BBB. Ook BBB had zo een eenmalige superscore bij de Provinciale Staten en is daarna teruggezakt naar gemiddeld 3 zetels in de peilingen. En toch koos het bestuur van BBB binnen enkele uren opnieuw voor Caroline. Het is echter voor iedereen duidelijk dat Mona charmanter is, representatiever, hoger opgeleid en vele malen meer ervaring heeft (35 jaar). Zij was ook vorig jaar nog de op één na populairste premiers-kandidaat. Dat je haar dan niet vraagt om lijsttrekker te worden is onlogisch.

120 Waarom partijen op Rechts zo vaak mislukken

Een onafhankelijk, professioneel bestuur hoort binnen het DNA van de partij te ijveren voor een zo hoog mogelijk aantal zetels, want je wilt invloed op je jacht naar regeringsdeelname. Zo’n bestuur behoort regelmatig te kijken naar hoe het gaat met de partij; in de peilingen, qua ledenaantallen, qua sponsorgelden. En je hoort voelsprieten te hebben op de sociale media, tractie te meten. Wanneer je signalen binnenkrijgt dat de populariteit van je partijleider sterk afneemt en je hebt een betere klaarstaan, onderzoek dan op zijn minst de mogelijkheden.

Blijkbaar snapt geen enkele Rechtse partij dat een partij ook maar gewoon een bedrijf is, met een product, een CEO, een klantenservice, en… een afdeling marketing. Die afdeling moet regelmatig marktonderzoeken laten uitvoeren. Dat Caroline klaagt dat de VVD een marketingmachine is, slaat nergens op. Alle rechtse partijen zouden dat moeten zijn. Daarmee bedien je je achterban. 

Het probleem van BBB is navenant: de partij kan niet leveren in haar core-business; de boeren. Binnen het stikstofslot blijven geeft nauwelijks speelruimte. Model Aerius moet gewoon van tafel. Daar vecht Caroline niet voor. Er zijn grote fouten gemaakt onder haar leiding. In de formatie, in het bestuur, in haar tweets, in haar optredens in de Kamer, en privé. Cijfers laat ze niet doorrekenen bij het Centraal Planburo, want “die rekent alleen maar uit wat alles kost”. Teveel neemt ze iedereen de maat op omgang en moraal. Haar populariteit is inmiddels enorm gedaald.

En nu droeg het bestuur haar toch weer voor en zal de partij niet of nauwelijks groeien ten opzichte van het vorige resultaat. De leden vinden dat dan jammer natuurlijk, want ze heeft “zo haar best gedaan”. Mona is te netjes en heeft teveel respect en waardering voor Caroline om zich uit zichzelf verkiesbaar te stellen. Zij denkt: “het is haar partij”. Dat wil ze niet afpakken. Prachtig. Maar het bestuur had Caroline de onderzoeksresultaten moeten voorhouden, en vragen of ze echt weer zelf lijsttrekker wil worden, terwijl Mona de partij meer zetels bezorgt.

Nu zal naar verwachting Mona als minister de rit uitdienen, daarna teruggaan naar de Tweede Kamer, en dan hopen op zo snel mogelijk een telefoontje voor een andere baan. Nog nooit ging een vice-premier terug naar een Tweede Kamer zetel. Slechts één minister deed het: VVD Christianne van der Wal, maar die was na 14 maanden alweer weg. Ze is nu directeur van de Bovag. Mona zit thans in het vierde decennium van haar politieke carrière. Met nu de positie van vice-premier, gaat ze niet meer voor langere tijd onder Caroline terug naar een Tweede Kamer zetel. Een burgemeesterspost ergens is dan natuurlijk veel leuker, of iets in economische zaken.

Met Mona weg, zal de partij gaan inzakken. Dat maakt Caroline en mede-oprichter Henk Vermeer blijkbaar niet uit. Die toucheren nog een hele tijd het Tweede Kamer salaris. De kans is groot dat bij latere verkiezingen BBB steeds kleiner wordt, tot het wellicht nog maar 2 of 3 zetels heeft. Wég is dan regeringsdeelname. Wéér een heleboel mensen teruggesteld en/of afgehaakt. De BBB-leden staan erbij en kijken ernaar.

Een partij hoort een zelfstandig levende entiteit te zijn en één persoon mag nooit groter zijn dan de partij. Dat werkt niet. Dat hebben we aan de vele voorbeelden wel gezien, inclusief de PVV nu. Het klinkt vervelend, maar de partijleider behoudt zijn mooie fractievoorzitter salaris, doch alle partijmensen, vrijwilligers, donateurs en kiezers zijn er niks mee opgeschoten. Het wachten is op een professionele partij op Rechts, die niet het eigendom is van één of twee personen.

 

Wat vertel ik mijn medemens?

  1. De oprichter van een rechtse partij wil lijsttrekker zijn en dat ook voortaan blijven.
  2. Bij rechtse partijen mist er altijd een professionele afdeling marketing die ook marktonderzoeken doet.
  3. De oprichter verdient veel geld met diens nieuwe baan, maar daar win je het niet mee van het collectieve ideële en ideologische Links.

– einde artikel –

Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand

Volg ons op social media

Kijk en beluister Gezond Verstand via

X


Dit artikel is alleen voor abonnees
Login als abonnee of abonneer je om onbeperkt alle artikelen te lezen.
Word nu abonnee van Gezond Verstand Magazine

Kies uit een jaar– of kwartaalabonnement en ontvang de meest kritische en onafhankelijke kijk op actuele onderwerpen.
Wil je liever digitaal lezen? Voor slechts €60 per jaar heb je al een digitaal abonnement.
Je krijgt na je bestelling direct toegang tot alle uitgaven op de website.

Gerelateerde berichten

Privacybeleid
Wanneer u onze website bezoekt, dan kan deze informatie via je browser opslaan voor specifieke services, meestal in de vorm van cookies. Hieronder kunt je je privacyvoorkeuren wijzigen. Houd er rekening mee dat het blokkeren van cookies van invloed kan zijn op je ervaring op onze website en de diensten die we aanbieden.