Jeroen van den Berg
Rusland heeft duidelijk gemaakt dat een ‘Istanbul Plus’-overeenkomst de enige basis is voor een duurzame oplossing, dus geen staakt-het-vuren, maar een alomvattende regeling, waarin de onderliggende grondoorzaken van veiligheidskwesties en geopolitieke balans centraal staan. Waar Europa en Kiev tot nu toe aandrongen op een onmiddellijke wapenstilstand en internationale vredestroepen, koos Trump de lijn van Poetin: geen tijdelijke pauze, maar een duurzaam vredesverdrag dat de oorzaken van het conflict moet wegnemen. Trump heeft tijdens zijn terugvlucht de Europese leiders en Zelenski meegedeeld dat Rusland een alomvattend vredesakkoord wil, en niet slechts een tijdelijke wapenstilstand. De Europese leiders en Zelenski waren hier woedend over, aangezien hun lijn altijd een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren was, waarvan ze weten dat dit voor Rusland onacceptabel is en feitelijk betekent dat de oorlog onverminderd door zal gaan. Rusland benadrukte bovendien dat de westerse sancties falen en eerder de westerse economie schaden. Rusland staat militair en economisch sterk en Oekraïne bevindt zich in een catastrofale positie. Europa is daarbij buitenspel gezet en gedwongen te kiezen tussen aanvaarding van ‘Istanbul Plus’ of een zware nederlaag.
Poetin benadrukte dat Moskou “oprecht geïnteresseerd is in het beëindigen van de aanhoudende vijandelijkheden”. Hij zei: “We hebben het Oekraïense volk altijd als broederlijk beschouwd, hoe vreemd dat in de huidige omstandigheden ook mag klinken. We hebben dezelfde wortels en alles wat er gebeurt is een tragedie en een grote pijn voor ons.” Trump zei dat de bijeenkomst zeer productief was geweest, hoewel beide partijen nog geen volledige overeenstemming hadden bereikt en er nog geen definitieve overeenkomst was bereikt. Hij benadrukte de aanzienlijke vooruitgang die tijdens de gesprekken was geboekt en bevestigde zijn sterke band met president Poetin.
De Amerikaanse delegatie bestond uit de minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio, minister van Financiën Scott Bessent, minister van Handel Howard Lutnick, minister van Defensie Pete Hegseth, speciaal gezant voor het Midden-Oosten Steve Witkoff en CIA-directeur John Ratcliffe. Aan Russische zijde namen minister van Buitenlandse Zaken Sergey Lavrov, minister van Defensie Andrei Belousov, minister van Financiën Anton Siluanov, presidentieel buitenlandadviseur Yuri Oesjakov en speciaal presidentieel gezant voor buitenlandse investeringen en economische samenwerking Kirill Dmitriev deel.
Rusland stelt voor om volledige controle over Donbas (Donetsk en Loehansk) te verkrijgen, terwijl de linies in Zaporizja en Cherson voorlopig bevroren zouden worden. Voor Oekraïne zou dit het verlies van cruciale steden als Slovjansk en Kramatorsk betekenen.
Europese regeringen reageerden paniekerig; de media bestempelden Trump als zwak en “bespeeld door Poetin”. Toch toont zijn koerswijziging dat de VS bereid is Kiev structurele concessies op te leggen, waaronder blijvend afstand doen van Donbas, een beperking van militaire slagkracht en een definitief uitsluiten van NAVO-lidmaatschap. Breder bezien is het intellectuele verval van de Europese politiek duidelijk, met zwakke leiders en gemiste kansen sinds de Duitse bondskanselier Merkel het Russische veiligheidsinitiatief in 2008 afwees. Intussen richt Rusland zich onomkeerbaar op Eurazië en China en juist niet op Europa. De pogingen van Washington om Moskou daarvan los te weken zijn illusoir. Trump lijkt, ondanks zijn grillige retoriek, een consequente koers te volgen die Oekraïne en Europa buitenspel zet. Er is een kans dat hij de steun aan Oekraïne en aan Europa verder terugschroeft. De EU bevindt zich in een ‘donkere tijd’ met haatretoriek, morele veroordeling en geblokkeerde diplomatie.
De Alaska-top tussen Trump en Poetin draaide niet alleen om concrete afspraken, maar ook om symboliek en vertrouwen. Het werd duidelijk dat beide leiders de ontmoeting zagen als het begin van een proces richting betere betrekkingen en een mogelijke vredesregeling. Het meest sprekende moment was dat Poetin in de limousine van Trump stapte, zonder tolk. Dit onderstreepte niet alleen dat Poetin voldoende Engels spreekt om zich rechtstreeks te verstaan met Trump, maar ook dat er een ongewoon persoonlijk vertrouwen heerst. Zulke gebaren zijn in diplomatie uiterst zeldzaam. Daarnaast kreeg de top extra gewicht door de militaire en ceremoniële omlijsting, waaronder de aanwezigheid van een B-2 bommenwerper. In plaats van intimidatie werd dit eerder gezien als een eerbetoon en teken van respect richting beide leiders, alsof men wilde uitdrukken dat zij samen de sleutel in handen hebben tot vrede. Poetin sprak over Rusland en de VS als “buren” die slechts vier km van elkaar gescheiden zijn via de Beringstraat, en herinnerde aan hun gezamenlijke strijd in de Tweede Wereldoorlog. Daarmee gaf hij blijk van een expliciete wens om de nadruk te leggen op wat de twee landen verbindt, niet wat hen scheidt. Poetin opende de persconferentie, wat ongebruikelijk is, omdat de VS de top organiseerde.
Alaska, met zijn ligging aan de Beringstraat, vertegenwoordigt meer dan geografische nabijheid; het staat symbool voor de voltooiing van een onderbroken cyclus in de geschiedenis van internationale betrekkingen. Het idee om beide continenten via infrastructuur met elkaar te verbinden, middels spoorlijnen en tunnels, is al eeuwenoud. Het werd voor het eerst geopperd onder Abraham Lincoln in 1864. Na de befaamde ‘Iron Curtain’ (ijzeren gordijn) toespraak van Winston Churchill in 1946, verloor deze visie terrein door de opkomst van de Koude Oorlog. Toch is de gedachte aan verbinding nooit helemaal weggeweest. In 2008 keurde Poetin een infrastructuurplan goed dat een tunnelproject onder de Beringstraat omvatte, waarbij Rusland bereid was twee-derde van de financiering te dragen. Trump liet in 2020 ook zijn interesse blijken via de ‘Alaska-to-Alberta’ (A2A) spoorwegverbinding, een privaat initiatief dat uiteindelijk niet van de grond kwam, maar zijn intenties wel degelijk liet zien. De locatiekeuze van de top vormt een signaal van hoop: het opent weer ruimte voor “bruggen van vertrouwen, wederzijds respect en constructieve samenwerking”.
De bredere machtsstrijd die zich nu voor onze ogen afspeelt, is tussen een wereld die verdeeld is, met aan de ene kant het oude koloniale machtscentrum – geleid door de deep state van de VS, het Verenigd Koninkrijk (met name City of London) en hun bondgenoten – en aan de andere kant de rest van de wereld, die streeft naar soevereiniteit, multipolaire samenwerking en onafhankelijkheid. Het Westen is in essentie nog steeds een imperialistisch systeem dat via financiële hegemonie, ngo’s, geheime diensten en militaire interventies zijn invloed probeert te behouden. Dit is een voortzetting van eeuwenlange koloniale praktijken, verpakt in termen als ‘democratie’ of ‘internationale orde’. Trump probeert met alle macht te breken met deze oude hegemonische drijfveren, maar moet dit doen met enorme tegenwerking. Tegenover dit globalistische machtscentrum staat een groeiend blok van landen binnen BRICS en hun bondgenoten, die samenwerking baseren op gelijke partnerschappen en soevereiniteit. Rusland, China, Iran, maar ook steeds meer landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië kiezen ervoor zich los te maken van de westerse invloed.
Het is zeer belangrijk om te beseffen dat Trump qua zijn manier van communiceren in hoge mate gebruik maakt van psyops (psychologische operaties), om zijn binnenlandse tegenstanders te beïnvloeden en vaak te misleiden. Hij beheerst hierdoor het narratief, door bewust te spelen met emoties van het publiek, zoals woede, angst of trots. Dit versterkt loyaliteit en polariseert het publiek, terwijl complexe feiten worden vereenvoudigd of verdraaid. Veel van zijn publieke statements zijn ontworpen om de publieke aandacht weg te leiden van serieuze politieke kwesties of juridische problemen. Dit een vorm van ‘gecontroleerde chaos’, door te overdrijven of extreme claims te maken. Hierdoor worden andere onderwerpen naar de achtergrond gedrukt. Trump volgt een patroon waarbij hij feiten afwisselt met overtuigende leugens, zodat het publiek zelf onzeker wordt over wat waar en niet waar is. Dit creëert een zogenaamde ‘mistige realiteit’ waardoor het moeilijk wordt om kritische analyses te doen. Zijn psyops zijn meestal op maat gemaakt voor de verschillende segmenten van zijn vijanden. Door culturele, economische of sociale angstpunten aan te spreken, versterkt hij tegelijkertijd zowel verdeeldheid als loyaliteit.
– einde artikel –
Je las een Premium artikel uit Gezond Verstand
Volg ons op social media
Kijk en beluister Gezond Verstand via
Gerelateerde berichten
