Historische omwenteling in verhouding Rusland, VS en Europa

Spoed-EU-top
De Europese politieke kopstukken zijn in grote paniek geraakt door de boodschap van de Trump-regering dat zij niet welkom waren om aan de onderhandelingstafel over vrede in Oekraïne aan te schuiven. Lavrov verklaarde dat er geen reden was om Europa uit te nodigen, omdat Europa immers de oorlog wil continueren, terwijl de VS verlangt dat de oorlog stopt. De Europese ‘leiders’ weten zich geen raad met deze nieuwe realiteit en verkeren in shock.

Als wanhopige tegenreactie werd onder leiding van de Franse president Macron op 17 februari jl. een spoedbijeenkomst gehouden, met een selectie van Europese kopstukken. Ook secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte, was van de partij: opmerkelijk, want de Amerikanen hebben expliciet de NAVO buitengesloten van enige rol hierin. De Parijse bijeenkomst duurde drie uur en eindigde zonder gezamenlijke persverklaring, wat inhoudt dat het een grote mislukking was. Het is met betrekking tot de huidige koers jegens Oekraïne in wezen afgelopen voor de EU en het Verenigd Koninkrijk. Dit alles betekent dat er voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog een tektonische verschuiving heeft plaatsgevonden in de verhouding tussen Rusland, de VS en Europa. Het einde van de NAVO en de EU in hun huidige gedaante is nabij.

Sabotage van vredesonderhandelingen
Het Trump-team spreekt bewust over een ‘niet-Europees’ contingent in de toekomstige vredesmacht. De reden is duidelijk; Poetin heeft Trump verteld dat de Russen geen NAVO-aanwezigheid in Oekraïne zullen accepteren. De trieste realiteit is dat de Europese leiders die in Parijs bijeenkwamen, fanatieke voorstanders zijn van precies de situatie die Trump afwijst en mogelijk veel zullen doen om dit te saboteren. De EU wil namelijk geen duurzame vrede met Rusland, geen herziening van de Europese veiligheidsarchitectuur en gelooft blijkbaar nog steeds hardnekkig in het eigen narratief dat het conflict met Rusland onverminderd moet worden voortgezet. De gedachte dat de VS en Rusland een betere verstandhouding met elkaar gaan krijgen is voor de meeste EU- en NAVO-lidstaten een onverdraaglijke nachtmerrie. We kunnen daarom in de komende weken heftige confrontaties met het Trump-team verwachten. Het ziet ernaar uit dat Keith Kellogg (speciale presidentiële gezant voor Oekraïne en Rusland) met een weloverwogen vooropgezette strategie van oorlogsretoriek richting Rusland probeerde om Europa af te leiden en aan het lijntje te houden. De ervaren diplomaat-zakenman Steve Witkoff heeft Kelloggs plaats ingenomen.

Oorlogshavik Starmer
Binnen Europa is de huidige premier van het Verenigd Koninkrijk, Keir Starmer, een van de grootste oorlogshaviken. Hij publiceerde kortgeleden een artikel in The Telegraph vol oorlogsretoriek en blijft volharden dat Oekraïne lid moet worden van de NAVO en dat de Britten troepen naar Oekraïne zouden moeten sturen. Starmer staat nu lijnrecht tegenover de VS. Dit betekent dat de samenwerking tussen de Britten en Amerikanen ernstig is bekoeld. Ook de innige vervlechting van de geheime diensten tussen beide landen is onder druk komen te staan. De Britse geheime dienst MI6 was verantwoordelijk voor de ‘Russiagate’-fantasie die de eerste regeerperiode van Trump bemoeilijkte.

Paniek is groot
Europa is geen geopolitieke speler, mist eenduidig leiderschap, stelt militair weinig tot niets voor, heeft een zeer ontevreden bevolking en is niet in staat om op een fundamentele manier problemen op te lossen. Het heeft lang onder de vleugels van de VS kunnen opereren en aan dat comfort lijkt nu een einde te zijn gekomen. De paniek onder de Europese leiders is inmiddels tot zulke grote hoogten gestegen, dat eventuele valse-vlagoperaties niet kunnen worden uitgesloten.