Een blik in de keuken van Gezond Verstand (1)

De vraag die bij velen van u vrijwel vanzelfsprekend naar boven zal komen is hoe wij aan de feiten komen waarover wij verslag doen. En misschien komt bij u ook de vraag naar boven hoe wij zo zeker van onze zaak kunnen zijn. De beste verslaggeving komt tot stand wanneer men een gebeuren persoonlijk heeft meegemaakt. In het geval van de redactie is dat zelden het geval. Maar er is een tweede manier die wat onze onderwerpen betreft vrijwel altijd een goed resultaat oplevert, en dat is het nauwgezet volgen van het proces van ontwikkelingen via waarnemers ervan die men heeft leren vertrouwen. Dat kunnen persoonlijke contacten zijn die zich hebben gespecialiseerd en een hoofd vol kennis hebben waarmee ze feiten van fictie hebben leren onderscheiden. Wij mogen ons gelukkig prijzen dat wij met name op het gebied van medische aangelegenheden en maatschappelijke ordebewaring op zulke specialisten kunnen vertrouwen.

Behalve door het directe contact met zulke specialisten kan men processen die een veranderende werkelijkheid tot stand brengen, ook nauwgezet volgen via specialisten ter plekke. Vroeger werd dat vergemakkelijkt door het bestaan van dagbladcorrespondenten die wisten dat ze het zich niet konden veroorloven om verkeerde inschattingen te maken, niet vanwege redacties of lezers, maar vanwege serieuze collega’s die dezelfde gebeurtenissen volgden. Als je fouten maakte die je later niet corrigeerde, dan was het meestal voorgoed met je reputatie gedaan. Die wereld die ik in Zuid- en Oost-Azië een kwart eeuw lang heb meegemaakt, bestaat niet meer. Het kwam toen neer op betrouwbare bronnen die konden bestaan uit allerhande participanten aan een gebeurtenis of nieuwsgierigen met een aanleg tot grote verontwaardiging wanneer zij ficties opgediend kregen. Het komt nu voornamelijk neer op via het internet bereikbare bronnen die een reputatie van betrouwbaarheid hebben opgebouwd. Hoe men op het internet betrouwbaarheid van onbetrouwbaarheid kan onderscheiden hoop ik in deel 2 van deze blik in de keuken van Gezond Verstand (in het volgende nummer) te behandelen, samen met veel voorbeelden van sites en een waardering van hun zwaktes en krachten.

Ik merk dat er een wijdverspreid misverstand bestaat over de werkwijze van goede journalisten. Bij dat misverstand wordt gedacht dat zij zoveel mogelijk  bewijsmateriaal bij elkaar vegen voor ondersteuning van wat zij als een feit zijn gaan beschouwen. Dat gebeurt natuurlijk, en het biedt gelegenheid om bijzonderheden van feiten uit te diepen. Maar er bestaat ook een tegengestelde benadering die vaak noodzakelijk is. Op het punt aangekomen dat men vooral aangaande een controversieel onderwerp denkt de juiste feiten op een rijtje te kunnen zetten, is het belangrijk dat men op zoek gaat naar argumenten die eerdere conclusies tegenspreken. Integere wetenschappers weten ook dat dit de juiste houding is ten opzichte van hun specialiteit. Dus wanneer Anthony Fauci doet alsof hij ‘de wetenschap’ vertegenwoordigt, en onze regering blijft beweren dat het regeringsbeleid de bevindingen van ‘de wetenschap’ volgt, dan kan je er vrijwel zeker van zijn dat je beetgenomen wordt. Tot over twee weken.

Zie ook: Een blik in de keuken van Gezond Verstand deel 2