Heel veel mensen kunnen we onderbrengen in deze categorie. Zij kunnen zich best verenigen met wat de duurzame doelstellingen officieel behelzen. Niemand kan tegen het uitwissen van armoede zijn, of tegen het nastreven van gelijke rechten voor iedereen, of welk ander van de goede doelen dan ook. Maar ze zijn useful idiots omdat ze er nooit bij stilstaan dat de etikettering van die doelen niet de perfide lading dekt van de werkelijke bedoelingen die erachter schuilgaan.

Bij de artsen en medisch specialisten is het antwoord op de vraag wat hen beweegt bij het negeren van de werkelijkheid ingewikkelder. Velen, misschien de meesten, zijn bang voor verlies van hun reputatie onder vakgenoten of zelfs verlies van hun praktijk. De voorgeschreven werkelijkheid op hun vakgebied tolereert geen openlijk geuite twijfel. In het geval van bijvoorbeeld de statistische analyses met betrekking tot ‘oversterfte’, speelt ook mee wat ik eerder ‘schijtlaarzigheid’ heb genoemd. In dat verband hoort u het bezigen van bijvoeglijke naamwoorden als ‘waarschijnlijk’ of ‘misschien’. Deze medici menen onterecht dat zij een deel van de goegemeente met een kwart van de waarheid over de streep kunnen trekken, en dat ze daarmee niet bang hoeven te zijn voor hun reputatie onder vakgenoten.

Maar er is nog iets anders dat bij specialisten komt kijken. Ze vertoeven in hokjes. Zij zijn niet gewend om over de schutting van hun vakgebied naar gerelateerde kennis in aangrenzende vakgebieden te kijken. Zij geven meestal geen blijk van elementair besef dat alles wat ik op deze pagina bespreek, en al die zaken die wij nu al vier jaar lang in Gezond Verstand-artikelen hebben doorgelicht, met elkaar verband houden. Dat het gaat om een grootse machtsuitoefening. Om een machtsgreep.

Dat brengt mij tot weer een andere uitleg over het feit dat vakmensen en vooral hoogopgeleide functionarissen de bewijzen die voor hun ogen voor het oprapen liggen, weigeren te accepteren. Daarbij gebruik ik een metafoor afkomstig van een van de voor mij meest inspirerende auteurs, Arthur Koestler. Bij verschillende onderwerpen waarover hij op een onnavolgbare, diepgaande manier schreef, gebruikte hij de metafoor van twee niveaus van bewustzijn: een tragische laag en een triviale laag. U herkent het misschien uit eigen ervaring: bij rouwverwerking over het verlies van een persoon na aan uw hart bevindt u zich op een tragisch niveau van bewustzijn. Daar houden wij het niet al te lang uit, en we ondergaan een natuurlijke drang om af te dalen naar het triviale niveau van alledag.

Passen wij Koestlers metafoor toe op wat wij sinds de afgelopen vier jaar meemaken en op de weigering om in te zien wat we meemaken, dan lijkt het veel daarvan te verklaren. De macht der gewoonte, de greep van conventioneel leven, houdt ons vast op het triviale niveau. Je kan het zien als een kooi die ons gevangen houdt, maar tegelijkertijd is het een voorwaarde voor emotionele en intellectuele stabiliteit.

Een voorbeeld in Nederland van hoe het een reageert op het ander kunnen we vaak zien in de video’s van wat er in de Tweede Kamer plaatsvindt. Wanneer Gideon van Meijeren, Pepijn van Houwelingen of Thierry Baudet even een tipje van de sluier oplichten over wat het land werkelijk wordt aangedaan, dan produceren hun collega’s een golf van bijna tastbare afschuw. Het tragische vlak is een no-gogebied. Doe maar gewoon, en houd het bij de dikte van fietsbanden die al of niet een beschermende helm vereisen.

We maken een poging mee van multi-multi-miljardairs en clandestien opererende ‘veiligheids’diensten om de allergrootste misdaad aller tijden te verwezenlijken, zoals we vaak op deze pagina’s hebben gezegd. Maar dat kan toch niet waar zijn! Juist voor de nu levende generaties! Ik neem aan dat ook trouwe lezers van Gezond Verstand op verjaardagen hun mond erover houden. Familieverjaardagen kunnen uitsluitend plaatsvinden op het triviale vlak van gezelligheid.

Onze schrijvers en ik hebben in verscheidene artikelen herhaald dat de werkelijkheid van wat ons is overkomen, ons voorstellingsvermogen te boven gaat. Ik heb vaak gedacht hoe Koestler zou hebben gereageerd op de afgelopen vier jaar: het verbod op openbaar vertoon van integriteit, de verdwenen publieke ruimte, de werkelijkheid omruilen voor een verzonnen werkelijkheid op een schaal die Koestler ondanks zijn ervaringen in de Sovjet-Unie en de Spaanse Burgeroorlog zich nauwelijks zou hebben kunnen voorstellen. Samen met Orwell wordt hij gerekend tot de grootste ontzenuwers van de toenmalige Sovjet- en Spaanse propaganda. Zij konden de fantasieën van toen voor een breed publiek aan de kaak stellen. Orwells en Koestlers boeken werden gepubliceerd door prestigieuze uitgevers, lagen in boekwinkeletalages en werden uitgebreid becommentarieerd in Britse en Amerikaanse kranten en tijdschriften.

Vandaag zouden zij in Duitsland en Engeland de kans lopen om een rechtszaak aan hun broek te krijgen, en door een gekaapt verenigd Europa te worden beschuldigd van de verspreiding van haat en gevaarlijk nepnieuws.

Sta nog even stil bij wat onze huidige situatie nog meer aan drama heeft geschapen. Een gefantaseerde wereldwijde pandemie en een gefantaseerde klimaatcrisis die met hun gezamenlijke inzet om de nek om te draaien van het midden- en kleinbedrijf, de middenstand geleidelijk elimineert. Een gezondheidssituatie waarover een duivelse farmamacht de baas is geworden, die immuunsystemen ondermijnt, bloedtransfusies potentieel gevaarlijk maakt, en vruchtbaarheid van meisjes en vrouwen heeft aangetast.

Nogmaals, het tart ons voorstellingsvermogen, waardoor we verleid worden ons over te geven aan de kracht die ons deponeert op het niveau van alledaagsheid waar we het met z’n allen kunnen bagatelliseren.